آغاز ریزش دلار و سقوط سکه/ عرضه گسترده ارز در راه است؟

قیمت دلار  که رکورد 82 هزار تومان را هم زده بود از صبح  یکشنبه، با کاهش همراه شد و این روند قیمتی در ساعات اخیر تشدید شده است. مداخلات ارزی بازارساز در بازار طی روز جاری افزایش یافته و همین امر موجب تشدید روند نزولی قیمت‌ها در بازار ارز شده است تا جایی که قیمت دلار از کانال 82 هزار تومان  به کف کانال 80 هزار تومان نزدیک شد. فعالان بازار البته از کاهش تقاضا برای خرید ارز نیز سخن می‌گویند و این موضوع را کنار افزایش مداخلات ارزی، عامل مهمی برای استارت کاهش قیمت‌ها در بازار ارز می‌دانند. در همین زمینه، «محمد کشتی‌آرای» فعال بازار طلا و سکه هم در گفت‌وگویی با «تسنیم» با تأکید بر اینکه این روزها تقاضایی برای خرید سکه و طلا نداریم، گفت: «همین موضوع موجب کاهش حباب سکه به زیر 6 میلیون تومان شده است.» او گفت: «زمانی که قیمت‌ها در بازار اوج می‌گرفت تقاضا هم برای خرید بالا می‌رفت ولی این بار مردم دیگر سراغ خرید طلا و سکه نمی‌آیند.» این فعال بازار طلا با اشاره به کاهش قیمت دلار در بازار طی روز جاری می‌گوید: «امروز (یکشنبه 9 دی) فضای بازار نسبت به روزهای قبل آرام‌تر شده است.»

از سوی دیگر، جلسه هماهنگی شرکتهای بزرگ پتروشیمی  برای عرضه گسترده ارز در مرکز مبادله ارز و طلا نیز در کاهش ارز در روزهای آینده موثر است.

حضور شرکتهای پتروشیمی کشور از جمله هلدینگ خلیج فارس، تاپیکو، گسترش نفت و گاز پارسیان، سرمایه گذاری اهداف، پتروفرهنگ و سرمایه گذاری بازنشستگی کشوری در این جلسه نوید عرضه گسترده ارز توسط این شرکتها که همگی متعلق به نهادهای حاکمیتی هستند را می دهد که قطعا اثر زیادی بر بازار ارز خواهد داشت.

بنابراین گزارش، قیمت دلار در آخرین روز هفته گذشته برای اولین بار وارد کانال 80 هزار تومان شد، هر چند مجدد به کانال 79 هزار تومان برگشت؛ افزایش قیمت دلار موجب ثبت رکورد جدیدی برای سکه هم شد، سکه در بازار تهران روز پنج شنبه در کانال 56 میلیون تومان قیمت خورد و هر گرم طلای 18 عیار نیز با قیمت 5 میلیون و 120 هزار تومان معامله شد.

عوامل متعددی بر افزایش قیمت ارز اثر دارند و تشخیص اینکه کدام عامل به تنهایی در تشدید نوسانات صعودی موثر بوده، نمی تواند بعنوان تحلیل دقیقی مورد پذیرش قرار گیرد. بنابراین نمی توان افزایش قیمت دلار را به یک متغییر تقلیل داد.

 چرا ارز گران شد؟

وقتی قیمت ارز با موج صعودی همراه می‌شود در حقیقت برایند دلایل متعددی است که شاید در این میان یک دلیل بعنوان شوکی تلقی شود برای تشدید فشار افزایشی نرخ. ازمهمترین دلایل برون زای افزایش قیمت دلار در هفته های اخیر، افزایش نگرانی از تنش های سیاسی-نظامی و همچنین افزایش نگرانی ناشی از تشدید تحریم هاست که به  نگرانی ها درباره کاهش درآمدهای ارزی دامن زده است. عامل دیگر، تصمیم دولت به افزایش نرخ ارز نیما و نزدیک کردن آن به نرخ بازار است که یکی از مهمترین سیگنال‌هاب منفی به بازار ارز برای رشد نرخ دلار در بازار آزاد بود. در راستای این تصمیم، نرخ ارز نیما که شش ماه پیش حدود 42 هزار تومان بوده، با انتقال نرخ ارز نیما به بازار توافقی در حال حاضر به بالای 64 هزار تومان رسیده که در این راستا برخی کارشناسان افزایش نرخ ارز نیما را دلیل مهمی برای رشد نرخ دلار در بازار آزاد عنوان می کنند.

ما از مهمترین دلایل درونزای افزایش قیمت ارز در روزهای اخیر، اثرات فصلی در بازار ارز است؛ اثرات فصلی معمولا در بعضی دوره های زمانی موجب افزایش تقاضا در بازار می شود که عمدتا ناشی از تسویه های مالی و تعطیلات است. در شهریورماه معمولاً تقاضای فصلی به دلیل افزایش سفرهای مردم زیاد می شود و افزایش تقاضای خرید ارز مسافری موجب افزایش تقاضا برای خرید اسکناس در بازار می شود. هر ساله از 15 آذرماه تا 5-6 دی ماه (ایام قبل از شروع سال نو میلادی) تقاضا برای خرید ارز از سوی شرکت ها برای انجام تسویه های مالی و مردم به دلیل سفرهای پیش رو، افزایش می یابد. این تقاضا معمولا از 15 آذرماه در بازار ایجاد می شود و هر سال هم تکرار می شود. در این ایام تقاضای حواله و اسکناس در بازار ارز افزایش می یابد. هر زمانی موعد رفع تعهد ارزی صادرکنندگان به پایان می رسد شاهد تشدید تقاضا برای خرید ارز در بازار غیررسمی هستیم؛ امسال هم این اتفاق افتاده است.

صادرکنندگانی که ارز خود را پیش فروش کرده یا قبلا فروخته اند برای تأمین ارز به منظور رفع تعهد ارزی به دنبال خرید ارز از بازار غیررسمی هستند وهمین امر با افزایش تقاضا همراه می شود.

از آنجایی که آخرین مهلت برای انتقال معاملات از نیما به سامانه ارز تجاری، 30 دی ماه است، در این ایام تقاضا برای خرید ارز در بازار غیررسمی از سوی برخی صادرکنندگان افزایش می یابد؛ این صارکنندگان که قبلاً ارز خود را فروخته اند ناچارند برای تأمین ارز از بازار غیررسمی ارز بخرند و همین امر تقاضا خرید ارز را بالا برده است.

 بیشترین فشار خرید ارز صادرکنندگان و تجار در این بخش روی درهم امارات است و تقاضا برای خرید درهم در روزهای اخیر به همین دلیل افزایش یافته است.

 پیش‌بینی می‌شود با افزودن پتروشیمی‌ها در هفته آتی به بازار ارز تجاری، ارز پتروشیمی ها وارد بازار ارز تجاری شود و همین امر افزایش عرضه در بازار را به همراه داشته باشد.

با اضافه شدن پتروشیمی‌ها به بازار ارز تجاری، تقاضای فصلی در خصوص سال نو چینی و شمسی هم به راحتی پاسخ داده می‌شود.

صبح نو