موج مطالبه اجماع در دیدار‌های مردمی

به فاصله کمتر از دو هفته تا برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در ۸ تیر ماه آینده، تب رقابت‌های انتخاباتی نزد نامزد‌ها و حامیان آن‌ها نیز در حال داغ شدن است. به موازات برگزاری برنامه‌های گفتگو محور سازمان صدا و سیما که برای نامزد‌های ریاست جمهوری در فضایی کاملاً عادلانه تدارک دیده و تحسین بسیاری از ناظران سیاسی را برانگیخته است، تحرکات نامزد‌ها در محافل و مراکز مختلف و همچنین سفر‌های استانی آن‌ها نیز افزایش یافته و این امیدواری ایجاد شده است، که سازمان تبلیغات انتخاباتی از شکل سنتی و پرهزینه به یک روش معقول‌تر و کم هزینه‌تر تغییر ماهیت داده است. با این‌حال آنچه این روز‌ها همزاد تب انتخاباتی، در حال داغ شدن در این رقابت‌هاست و هرچه به زمان برگزاری انتخابات می‌رسیم، بر حرارت آن افزوده می‌شود، مطالبه مردم از نامزد‌های جبهه انقلاب برای ایجاد اجماع روی یک گزینه رأی‌آورتر است. به گونه‌ای که در کمتر دیدار مردمی و عمومی می‌توان سراغ داشت که مردم از این نامزد‌ها مطالبه نکنند که به نفع فلان نامزد و برای تقویت جبهه انقلاب انصراف بدهند. 

تجربه تعدد نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری با اشتراک گفتمانی واحد به این دوره از انتخابات محدود نمی‌شود، کما اینکه این اتفاق در ادوار گذشته هم سابقه داشته و از هر دو جریان مؤثر کشور یعنی جریان اصلاحات و جریان اصولگرایی نامزد‌هایی بودند که پس از تأیید شورای نگهبان تا ساعات پایانی رقابت‌ها حضور داشتند و در نهایت با توافق یا الزام حزبی و جریانی به نفع نامزد مقبول‌تر و رأی آورتر کنار کشیدند، افرادی که بعد‌ها از آن‌ها تحت عنوان نامزد‌های پوششی یاد شد. 

تعدد نامزد‌ها البته به خودی خود نه منع قانونی دارد و نه رفتاری ساختارشکنانه است، چراکه در احراز صلاحیت‌ها آنچه برای شورای نگهبان موضوعیت دارد، قانون و چارچوب‌های قانونی انتخابات است و بنابرآنچه بار‌ها از سوی اعضای این شورا تصریح شده است، وابستگی حزبی و سیاسی هیچ نقشی در احراز یا عدم احراز نامزد‌ها ندارد. 

آنچه، اما این مسئله را به عنوان یک مطالبه جدی مردمی مطرح کرده است، تجربه تلخی است که مردم از این رقابت‌های درون گفتمانی به یاد دارند. رقابت‌هایی که با هر توجیهی تا پایان تداوم یافته و نتیجه قهری چنین رفتاری، توزیع آرای مردمی میان چند نامزد انتخاباتی با گفتمان واحد و تعارف ریاست جمهوری به نامزد رقیب بوده که شاید کمترین شانسی برای پیروزی خود قائل نبوده، لیکن با این تعارض درونی، از تهدید شکست انتخاباتی، پلی برای پیروزی خود ساخته است که یادآوری این بی‌انضباطی حزبی ملال‌آور و موضوع این گزارش نیست. 

سوی دیگر این ماجرا البته می‌تواند پایان خوشی داشته باشد. به شرط اینکه نامزد‌های انتخابات به جای مشورت گرفتن از اطرافیان خود، مصالح حزبی، جریانی و گفتمانی را بر منافع شخصی مشورت‌دهندگان ترجیح دهند. اهمیت این موضوع تا جایی است که موضوع انصراف و کناره‌گیری فلان نامزد به نفع بهمان نامزد به برنامه‌های کارشناسی گفتگو محور در رسانه ملی هم راه پیدا کرد و یکی از کارشناسان برنامه پیش از طرح سؤال خود از نامزد مورد نظر پرسید آیا قرار است تا پایان رقابت‌ها بماند یا به نفع دیگری انصراف دهد که اگر چنین است وقت ایشان را نگیرد و از طرح سؤال بپرهیزد. این ماندن البته به شرطی که با یک اجماع دقیقه نودی به نفع نامزد رأی‌آور که بر اساس نظرسنجی‌های معتبر حاصل شده، ختم شود، نه تنها مذموم نیست که می‌تواند به عنوان بازوی فکری و مدیریتی نامزد نهایی، در شناساندن گفتمان او به مردم مؤثر واقع شود. اما چنانکه گفته شد، این ماندن و رفتن‌ها مخالفان جدی در دو سوی این معرکه دارد. 

بخشی از مخالفان انصراف و کناره‌گیری نامزد‌هایی که اقبال مردمی کمتری دارند، همان اطرافیان افراطی نامزد‌ها هستند که به دلیل منافع شخصی از یک سو و تعصبات کور از نامزد همسو از سوی دیگر، به جایی رسیده‌اند که حاضرند به نامزد رقیب در جریان مقابل رأی بدهند، اما مانع انصراف نامزد خود به نفع کاندیدای همسو شوند. این حلقه اگرچه تعداد کمی دارد امانفوذ و صدای بلندی دارد. مصالح جریانی و اشتراکات گفتمانی نزد آن‌ها کمترین اهمیتی ندارد و، چون عصبیت افراطی مانع از دیدن واقعیت‌ها از سوی آن‌ها شده، هر تلاشی برای اجماع گفتمانی را نوعی طراحی و بازی رقیب رأی‌آور تلقی و تفسیر می‌کنند. ضلع دیگر این اجماع، اما تلاش و تبلیغات جریان مقابل است. این تحرکات البته منطق روشنی نزد آن‌ها دارد، هرچه تعداد رقیب بیشتر، توزیع آرا و فاصله از پیروزی بیشتر و البته نتیجه آن روشن هم است. 

بازیگران اردوگاه جریان رقیب با لطایف الحیل می‌کوشند، مستقیم و غیر مستقیم رقیب را برای ماندن در رقابت تحریض و تحریص کنند، که شاید به عنوان یک عمل سیاسی نتوان چندان به این رفتار‌های سیاسی تحریک آمیز خرده گرفت. بالاخره میدان رقابت است و هر جریانی تلاش می‌کند نامزد خود را از این میدان پیروز عبور دهد، اما نقد و انتقاد به کسی یا کسانی وارد است که بر اساس آنچه که در سطور پیشین اشاره شد، با رفتار خود شکست گفتمانی جریان همسو را رقم بزنند. این رفتار با هر توجیهی شکل گرفته باشد، هرچه باشد، نه عقلانی است، نه منطقی و نه حتی اخلاقی. یک جریان سیاسی برای پیروزی در هر انتخاباتی باید تابع مقررات و شرایطی باشد که انضباط حزبی و تصمیمات شورایی و اراده جمعی از اضلاع آن است. بنابراین با هر رفتار و گفتاری که این مناسبات را به چالش بکشد باید تبری جست. نمی‌شود از قواعد دموکراسی و خرد جمعی سخن گفت و به قواعد آن پایبند نبود. 

روز ششم تبلیغات نامزد‌ها هم دیروز با حضور میدانی آن‌ها در مجامع و محافل مختلف و همچنین برنامه‌های تلویزیونی سپری شد. 

 پورمحمدی: آسانسوری رشد نکردم

مصطفی پورمحمدی در برنامه «صف اول» گفت: ۲۲ سال در قوه مجریه، ۱۶ سال در قوه قضائیه و پنح سال در امور علمی کشور فعال بودم، آسانسوری رشد نکردم، بلکه پله به پله بالا آمدم و با نظام اداری کاملاً آشنا هستم. 

پورمحمدی پس از تشریح سوابق انقلابی و مبارزاتی خود به رفتار‌های تروریستی منافقین اشاره کرد و گفت: عده‌ای بیشترین جنایت را علیه ملت‌شان به کمک دشمن این ملت که در حال جنگ با ما بود انجام دادند و بعد می‌گفتند «ما هم یک ملت هستیم».

این نامزد انتخابات در ادامه افزود: باید عدالت به عنوان شورای آرمانی انقلاب اسلامی باید محقق شود، مردم باید ثروتمند باشند تا دولت ثروتمند شود یعنی درآمد سرانه باید افزایش یابد. عدالت هم قدرت و ثروت را تضمین می‌کند. کشوری که ثروتمند شد راحت‌تر به اهدافش می‌رسد. 

 قالیباف باید زمینه وحدت را فراهم کرد

محمدباقر قالیباف دیروز در نشست فعالان ستاد انتخاباتی خود در میدان فلسطین تهران با بیان اینکه نباید راهی برویم که به دهه ۹۰ برگردیم، تصریح کرد: باید مسیری را که آغاز شده پیش برویم و کار‌های نیمه تمام و کار‌هایی را که آغاز نشده تکمیل و آغاز کنیم؛ گرچه کار‌های خوبی در دولت سیزدهم و مجلس یازدهم انجام شده است ولی هنوز شتاب حرکت برای خدمت بیشتر مناسب نیست. وی در ادامه با تأکید بر وحدت در جبهه انقلاب خطاب به اعضای ستاد انتخاباتی خود خاطرنشان کرد: هر چند که رقابت بین نامزد‌ها امری طبیعی است، اما باید اخلاق را تحت هر شرایطی حفظ کرد. همچنین باید زمینه وحدت را تا رسیدن به قبل از ۸ تیر فراهم کنیم و همه با هم بعد از ۸ تیر با همگرایی این افتخار و وظیفه را برای عزت و افتخار کشور اداره کنیم و پیش ببریم. 

 زاکانی: نگاهم به برجام جناحی نیست

علیرضا زاکانی نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در میزگرد سیاسی تلویزیونی درباره نقد عملکرد دستگاه دیپلماسی گفت: نگاه بنده درباره برجام، جناحی نیست بلکه ملی است. معتقدم در برجام منافع ملی رعایت نشد. محصول اراده نظام، برجام نبود. وزیر امور خارجه فقید افتخار این وزارتخانه است که به شهادت رسید و به انتهای کارش در این وزارتخانه نرسید و من نگاهم ارتقای این وزارتخانه است نقاط قوت و ضعف برجام را استخراج و بیان کرده ام. وی تصریح کرد: در کمیسیون برجام با نقد منصفانه، برجام را بررسی کردیم. رئیس مجلس پیشین فشار می‌آورد تا برجام تصویب شود. اما من از این اتفاق در مجلس متعجب بودم. در حوزه کارشناسی و علمی برجام، کار فوق‌العاده لنگ می‌زد. 

 قاضی زاده هاشمی: از کلیت دولت سیزدهم دفاع می‌کنم

سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی نیز روز گذشته در نشست خبری با بیان اینکه همه عزیزانی که وارد انتخابات ریاست جمهوری شده‌اند بدون هیچ پیش فرض حداقل کوتاه مدت به این انتخابات ورود کردند، تأکید کرد: البته جریانات و گروه‌های سیاسی در اندیشه انتخابات سال آینده بود ولی، چون فضای انتخابات سریع اتفاق افتاده است فرصت گفتگو و پاسخگویی به شبهات کمتر شده و از همین منظر انتخابات را ممکن است دچار یک آسیب بکند. وی با بیان اینکه شهید رئیسی عزیز ما بیشتر از اینکه یک شخص باشد یک نماد به عنوان رئیس‌جمهور تراز بود، خاطرنشان کرد: از این جهت که به علت جامعیت ایشان کسی که در سطح ریاست جمهوری مطرح می‌شود باید دارای جامعیت باشد یعنی تمام نقاط قوت مورد نیاز برای کشور را داشته باشد و هیچ کدام از نقاط ضعف که منجر به صدمه در اداره کشور خواهد شد را نداشته باشد. 

 پزشکیان در قم

دکتر مسعود پزشکیان، اما دیروز برنامه تبلیغات انتخاباتی خود را با سفر به قم برای افتتاح ستاد مرکزی انتخاباتی خود در این استان و دیدار با مراجع و علمای قم دنبال کرد. نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: اگر امروز آمده ام برای افزایش مشارکت مردم در این رویداد پا به میدان گذاشته‌ام، اگر مشارکت مردم کم شود طمع دشمنان بر این خاک و سرزمین بیشتر می‌شود. از نظر من بیشتر دعوا‌های سیاسی به خاطر دنیاست وگرنه کار برای خدا که دعوا ندارد. ایجاد برخی حاشیه‌ها در دیدار انتخاباتی پزشکیان با جمعی از بانوان در تهران و انتقاد او از طرح نور فراجا موضوعی بود که دامنه آن به دیدار پزشکیان با مراجع هم کشیده شد. به گونه‌ای که آیت الله العظمی جوادی آملی در دیدار پزشکیان پس از اشاره به این نکته که مسائلی مانند حجاب و این موارد با فشار حل نمی‌شود، تصریح کرد: دین اجازه فریب مردم با وعده و تبلیغ دروغ را نمی‌دهد. 

 روایت جلیلی از سوء مدیریت‌های دهه ۹۰

سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری، اما در دیدار با کارگران، نمایندگان تشکل‌های کارگری و فعالان کار و تولید گفت: یکی از موضوعاتی که برای من جزو خاطرات تلخ و هم شیرین به شمار می‌رود این است که در دهه ۹۰ بعد از برخی سوءمدیریت‌ها و واگذاری‌های غلط و آسیب‌هایی که جامعه کارگری از آن‌ها ضربه خورد، افرادی که متأثر از این مسائل بودند به دفتر من می‌آمدند و مشکلات خود را مطرح می‌کردند. وی خاطر نشان کرد: در هشت سال قبل از دولت سیزدهم رشد اقتصادی یا صفر بود یا منفی آن هم ایرانی که این همه ظرفیت و فرصت برای رشد دارد.

منبع: روزنامه جوان