نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمی‌کند

یکی از موضوعاتی که در ماه مبارک رمضان مورد توجه است موضوع سفر و اقامتی است که سبب باطل شدن روزه نشود.مسافری که می‌خواهد در سفر نمازش را کامل بخواند و روزه بگیرد باید ده روز در شهر مقصد اقامت داشته باشد. برای اطلاع از چند و چون این حکم نظر برخی مراجع در ادامه تقدیم می‌شود.آیت‌الله ناصر مکارم شیرازیسؤال: اگر شخصی بخواهد ده روز در محلی بماند، چگونه باید این ده روز را محاسبه نماید؟پاسخ: آنچه براى قصد اقامه لازم است ماندن ده روز است و امّا شب قبل از آن و شب بعدازآن لزومى‌ ندارد، بنابراین اگر از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز دهم بماند (یعنى ده روز و نُه شب) باید نماز را تمام بخواند، اگر بین روز به محل اقامت برسد از ساعتی که به آنجا رسیده تا همان ساعت در فردا را یک روز حساب می‌کند و حتّی یک ساعت کمتر هم کافی نیست.

آیت‌الله سیدعلی حسینی خامنه‌ای سؤال: مراد از روز در اقامت ده روز چیست؟ برای محقق شدن قصد ده روز، آیا همین که از طلوع خورشیدِ روز اول تا غروب خورشیدِ روز دهم بمانیم، کافی است یا باید تا روز یازدهم اقامت داشته باشیم؟پاسخ: مراد از روز فاصله بین طلوع و غروب خورشید است، اگر کسی در فاصله بین طلوع و غروب خورشید وارد محل اقامت شودباید قصد کند که 10 شبانه روز در آنجا بماند، اما اگر در فاصله غروب تا طلوع خورشید وارد شود باید قصد کند که تا غروب روز دهم در آنجا اقامت داشته باشد.آیت‌الله سیدعلی سیستانیمسافری که قصد دارد از اذان صبح روز اوّل، تا پایان روز دهم در محلّ اقامت حضور داشته باشد، قصد دهۀ او محقّق شده و نمازش تمام است و لازم نیست قصد ماندن شب اوّل تا شب یازدهم را داشته باشد؛ ولی باید قصد ماندن شب دوّم تا شب دهم را داشته باشد. همچنین، اگر قبل از اذان صبح در شب اوّل، وارد محلّ اقامت شود، انتهای ده روز او، پایان روز دهم است. بنابراین، مبدأ‌ محاسبه اذان صبح روز اوّل است.مسافری که پس از اذان صبح روز اوّل وارد محلّ اقامت می‌شود، در صورتی قصد اقامت او محقّق می‌شود که بخواهد 240 ساعت یا بیشتر در محلّ بماند. بنابراین، نقص و کمی روز اوّل از روز یازدهم تکمیل می‌شود؛ مثلاً اگر مسافر ساعت 10 صبح وارد شهری شود، در صورتی قصد اقامت او محقّق می‌شود که بخواهد بعد از ساعت 10 صبح روز یازدهم آنجا را ترک کند و نمی‌تواند نقص و کسری روز اوّل را از شب یازدهم کامل کند.

آیت‌الله حسین نوری همدانی مسافری که می‌خواهد ده روز در محلی بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اول یا شب یازدهم را داشته باشد، و همین که قصد کند از اذان صبح روز اول تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند. و همچنین اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اول تا ظهر روز یازدهم بماند، باید نماز را تمام بخواند.آیت‌الله وحید خراسانیسؤال: اگر کسى بخواهد ده روز در محلّى بماند، چگونه باید ده روز را حساب کند؟ آیا باید مجموع ده روز، ۲۴۰ ساعت باشد؟جواب: این مسأله سه حالت دارد:حالت اوّل : اگر موقع اذان صبح وارد آن محلّ شود؛ در این صورت ، چنانچه تا غروب روز دهم بماند کافى است .حالت دوّم : اگر بعد از اذان صبح و قبل از طلوع آفتاب وارد آن محلّ شود، در این حالت ، در صورتى ده روزش کامل مى‌شود که قصد کند تا همان ساعت از روز یازدهم در آن محلّ بماند. ولى اگر بخواهد غروب روز دهم از آن محلّ خارج شود، باید بنابر احتیاط واجب بین نمازِ تمام و نمازِ شکسته جمع کند.حالت سوّم : اگر بعد از طلوع آفتاب وارد آن محلّ شود، در این صورت باید کسرىِ آن روز را از روز یازدهم جبران کند تا ده روزش کامل شود. به عنوان مثال : اگر ساعت ده صبح روز اوّل وارد شده ، باید قصد کند تاساعت ده صبح روز یازدهم در آن محلّ بماند.

آیت‌الله حسین مظاهری مسافرى که قصد دارد ده روز در جایى بماند، لازم نیست قصد ماندن شب اوّل یا شب یازدهم را داشته باشد و همین که قصد کند از اذان صبح روز اوّل تا غروب روز دهم بماند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین اگر مثلاً قصدش این باشد که از ظهر روز اوّل تا ظهر روز یازدهم بماند باید نماز را تمام بخواند.آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانیمسافری که می‌خواهد ده روز در محلی بماند، اگر ده شبانه روز کامل در جایی بماند بی‌اشکال نمازش تمام است و اگر قصدش این باشد که ده روز کامل و نه شب بین آن را در جایی بماند در این صورت نیز باید نمازش را تمام بخواند، بلکه اگر قصدش این باشد که ده روز تلفیقی کامل در جایی بماند مثلاً تصمیم دارد از ساعت ده روز اوّل ماه تا ساعت ده روز یازدهم ماه در محلی اقامت کند باید نماز را تمام بخواند و در صورتی که تصمیم دارد ده روز تلفیقی ناقص در جایی بماند مثلاً تصمیم گرفته از دو ساعت به غروب روز اول ماه تا ظهر روز یازدهم ماه در محلّی اقامت کند بنا بر احتیاط واجب باید نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند و در غیر این چهار صورت نماز مسافر شکسته است.

فارس