خبری از تخریب حجله و سنگ قبر شهدا نیست
«ساماندهی قبور شهدا یا تخریب آنها؟» این سؤال جنجال‌برانگیزی است که چند وقت می‌شود در میان رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌چرخد و هر کس از زاویه خود این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد.
روزنامه صبح نو: سال 86 بود که با اجرای طرح ساماندهی قبور شهدا سر و صدای زیادی به پا شد؛ چون تصمیم داشتند قطعه 44 که شهدای گمنام دفن هستند را یکسان‌سازی کنند
خانواده شهدا در صف معترضان قرار داشتند تا اینکه بعد از چهار سال دیوان عدالت، رأی را به نفع خانواده‌های شهدا صادر کرد: «هرگونه دست زدن به قبور شهدا خلاف موازین شرع و قانون است.» حالا باز هم تاریخ تکرار شد و این‌بار سراغ قطعه 24 شهدا رفته‌اند و می‌خواهند طرح همسطح سازی این قطعه را عملیاتی کنند.
عکس بالا به عنوان تخریب قبور شهدا در فضای مجازی منتشر شده و عکس پایین پنج‌شنبه گذشته از همان محل گرفته شده است.
با وجود آنکه کمتر از یک ماه از این ماجرا می‌گذرد اما اعتراض‌ها آنقدر بالا گرفت که در همین زمینه کلیپی نیز ساخته شدکه نشان می‌داد لودری به جان ویترین و قبرهای شهدا افتاده. سپس مسوولان هم وارد عمل شدند.
از شورای شهر و آقای ابوالفضل قناعتی گرفته که گفت: «نباید به قبور دست بزنند چون قانون این را می‌گوید و اجازه گرفتن از خانواده شهدا واجب است.»
تا سردار سید محمد باقرزاده، فرمانده کمیته جست‌وجوی مفقودین که در پیامی نوشت: «با عواطف خانواده شهدا بازی نکنید.» اما از سوی دیگر مسوولان بهشت زهرا این جنجال‌ها را بی پایه و اساس دانسته و گفته‌اند هر گونه تغییر در مزار شهدا بدون اجازه خانواده آنها رخ نداده. حتی مسوولان به این صحبت‌ها بسنده نکردند و از خبرنگار صبح نو خواستند برای بازدید حضوری سری به بهشت زهرا و قطعه 24 آن بزند تا با چشم خود وضعیت این قطعه را ببیند.
«فعالیت‌هایی که در قطعه 24 شهدا در حال انجام است با فعالیت‌هایی که سال 86 روی قطعه 44 شهدای گمنام صورت گرفت فرق دارد. این‌بار برای بازسازی قبور شهدا دو خط قرمز در نظر گرفته شده؛ یکی ویترین قبور و دیگری سنگ مزار آنهاست.»
آنچه خواندید را آقای علیرضا اکبری، رئیس مرکز فرهنگی گلزار شهدای بهشت زهراست که در دفاع بر روند بازسازی قطعه 24 به «صبح نو» می‌گوید. او در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «از همان ابتدا نیز مخالف بازسازی قطعه 44 شهدای گمنام در سال 86 بودیم. در آنجا کل سنگ مزارها و ویترین‌ها را از بین بردند و سنگ قبر جدید گذاشتند، اما در قطعه 24 فقط همسطح‌سازی صورت می‌گیرد؛ اما با رعایت دو خط قرمز. یکی ویترین شهید و دیگری سنگ شهید.
ویترین شهید برای ما حکم موزه خانواده شهید را دارد. ما در قطعه تحت هیچ شرایطی ویترینی را حذف نمی‌کنیم. حتی برای آنهایی که ویترین ندارند ویترین‌های واحدی در نظر گرفته‌ایم که فقط عکس شهید را در دسترس داریم.»
از تک تک خانواده شهدا رضایت‌نامه می‌گیریم
اکبری علت این تغییرات و همسطح سازی را اینطور توضیح می‌دهد: «یک دهه‌ای بود که مادران شهدا سرپا بودند و خیلی راحت بر سر مزار فرزندانشان می‌رفتند؛ اما الان این ناهمسطحی که در قطعات وجود دارد راه عبوری را دشوار کرده است. مخصوصاً الان که آنها پا به سن گذاشته‌اند. جانبازان ویلچری هم نمی‌توانند سر مزار همرزم و هم دوره‌های خودشان بروند و مجبورند سر خیابان بایستند و برایشان فاتحه بخوانند.»
رییس مرکز فرهنگی گلزار شهدای بهشت زهرا به این نکته تاکید می‌کند که برای تغییر و همسطح‌سازی قبور شهدا از تک تک خانواده‌ها به شکل کتبی رضایت‌نامه گرفته می‌شود: «در حال حاضر با تک‌تک خانواده‌ها تماس می‌گیریم تا بتوانیم از آنها رضایت بگیریم و بعد از آنکه رضایت را گرفتیم کار روی قبر مورد نظر انجام می‌گیرد. طبق قانون باید رضایت از خانواده‌ها گرفته شود. قطعه 24 شهدا به دلیل آنکه از قدیمی‌ترین قطعات است، قبور به شکل منظمی چیده نشده‌اند. برای همین کار دشواری در پیش داریم. در اینجا کاری که می‌کنیم به شکل یک نواخت سنگ‌ها را 30 سانتی متر بالا می‌آوریم و اطراف آن را سنگ فرش می‌کنیم. همچنین مسیری برای عبور ویلچر نیز در نظر گرفته شده است. در حال حاضر قطعه 24 میزبان بیش از 4800 شهید است که باید به تمامی آنها رسیدگی کنیم اما زمانبر است. در این یک ماه توانسته‌ایم روزانه رضایت یک تا دو خانواده را بگیریم. برخی از آنها یا رضایت نداده‌اند یا فوت کرده‌اند. چنین اتفاقاتی و از آنجایی که قبر به قبر کار را جلو می‌بریم، روند را کند کرده است.»
آیا نباید قبور شهدا مرمت شود؟
اکبری در پاسخ به این سؤال که آیا خانواده‌ها می‌توانند مطمئن باشند در این همسطح‌سازی اتفاقی برای سنگ قبرها و ویترین نمی‌افتد، گفت: «گلزار بهشت زهرا، بزرگ‌ترین قطب فرهنگی کشور است. با همین سنگ نوشته‌ها می‌شود کتاب نوشت. در همین قطعه سنگ قبری داریم که روی آن نوشته شده «پرکاهی تقدیم به آستان کویر الله» بدون آنکه اسم و فامیلی داشته باشد. این سنگ بخواهد عوض شود آن فرهنگ هم از بین خواهد رفت. یا در بین دو مزار برادر شهید، مادرشان حوضچه کوچکی درست کرده چون فرزندانش لب تشنه شهید شده‌اند. این‌ها باید حفظ و نگهداری شود؛ اما نباید آنها را رها کنیم. همه جای دنیا از آثار تاریخی حفاظت می‌شود. ما هم می‌خواهیم آن را مرمت کنیم تا برای نسل‌های بعدی نیز باقی بماند، ولی بعد از 35 سال هنوز هم می‌گویند نباید دست به مزار بزنیم. در صورتی که در بعضی مزارها چاله‌های بزرگی به وجود آمده و آن را سوراخ کرده است. آیا نباید آن را درست و مرمت‌اش کنیم؟
آیا در شأن اینجا نیست که فضای سبز داشته باشد؟ آیا نباید یک سایه‌بان واحد وجود داشته باشد؟ آیا نباید شیب برای آب‌های سطحی به وجود آوریم تا آب روی قبرها نایستد؟ در اینجا هر هفته از سوی گردشگران خارجی بازدید داریم. وقتی می گوییم شهدا چشم و چراغ ملت هستند آیا نباید در حفظ این جمله کوشا باشیم تا برای توریست‌ها هم این معنی به شکل ملموسی احساس شود؟»
ساخت سقف متحرک برای قطعه 24
او با اشاره به ایجاد یک سقف متحرک برای قطعه 24 از آن به‌عنوان اولین سقف متحرک بهشت زهرا یاد می‌کند و می‌گوید: «قرار است علاوه‌بر همسطح‌سازی قبور، یک سقف متحرک هم برای آن بسازیم که در بخش مطالعاتی به سر می‌برد. چون در اینجا فضای سبز وجود دارد باید نور آفتاب به آنها بخورد. از سوی دیگر آخر هفته‌ها که خانواده‌ها می‌آیند نیاز به سایه دارند. در صورت رضایت تمام خانواده‌ها با وجود آنکه هزینه زیادی را بر ما تحمیل می‌کند اما این پروژه را پیاده‌سازی خواهیم کرد.» رییس مرکز فرهنگی گلزار شهدای بهشت زهرا در ادامه از بهبود وضعیت بهشت زهرا در پنج سال اخیر می‌گوید: «گلزار شهدا از پنج سال پیش تا امروز ساماندهی خوبی شده است. به طوری که تا قبل از آن تمام مسیرها سیمان، آسفالت و خاکی بود اما حالا بلوارها را تمامی سنگ فرش کرده‌ایم. آب در قطعه‌ها وجود نداشت ولی مدیریت شد و این موضوع را برطرف کردیم. روشنایی قطعات را نیز بهبود داده‌ایم. برخی زائران تا نماز مغرب در بهشت زهرا می‌ماندند و بعد می‌رفتند. در آن زمان بهشت زهرا ظلمات می‌شد. برج‌های نوری که در 14 قطعه شهدا نصب شده است شب را مانند روز روشن می‌کند. فضای سبز قطعات را هم بهبود
داده‌ایم. مبلمان شهری را هم درست کرده‌ایم. این کارها را انجام داده‌ایم تا بهشت زهرا مکانی باشد که در شأن منزلت خانواده شهدا نیز قرار بگیرد.»
مادر شهید گریه می‌کرد استخوان‌های فرزندم را بیرون ریخته‌اند!
یکی از جنجال‌های چند هفته اخیر کلیپی ساخته شده است که نشان می‌دهد لودری در حال از بین بردن قبور و ویترین‌های شهداست. وقتی صحبت‌هایمان به این موضوع می‌رسد آقای اکبری کلیپ را نشانمان می‌دهد که اصلاً آن مکان مربوط به هیچ نقطه‌ای از بهشت زهرا نیست. از سوی دیگر ویترین‌هایی که نشان می‌دهد لودر آنها را کنده از قبل بریده شده‌اند و کاملاً ساختگی است و بعد از دیدن کلیپ می‌گوید: «آنچه ساخته‌اند و نشان می‌دهد در بهشت زهرا لودر انداخته‌اند دور از انسانیت است. می‌گویند بازی با عواطف خانواده شهدا کرده‌ایم. آنها کاری کرده‌اند که مادر شهیدی به من ساعت 11 شب زنگ زده بود و گریه می‌کرد. می‌گفت من دارم به بهشت زهرا می‌روم. به من گفته‌اند با لودر استخوان‌های بچه‌ات را بیرون ریخته‌اند! تا نیامد و مطمئن نشد دلش آرام نگرفت. با عواطف خانواده‌ها اینطور بازی می‌شود نه اینکه یک کلیپ دروغی بسازند و بگویند ما با عواطف آنها بازی می‌کنیم. آیه قرآن می‌گوید شهدا زنده‌اند و روزی می‌خورند. اگر به قرآن اعتقاد داریم وقتی شهدا ناظر بر این قضایا هستند دیگر چرا این کارها را می‌کنند؟» سنگ‌فرش مرمری
بعد از این گفت‌وگوها راهی قطعه 24 شهدا در بهشت زهرا می‌شویم تا از نزدیک شاهد وضعیتی باشیم که گفته می‌شود قبور شهدا را ویران کرده‌اند؛ اما آنچه دیده شد خلاف گفته‌ها و شنیده‌ها بود. بخشی از قبور شهدا همسطح شده بودند. آنها را با سیمان یک‌دست کرده بودند و ویترین‌ها و سنگ قبرهای قبلی هم مانند گذشته سرجای خودشان بودند. حتی برخی از آنها که ویترین نداشتند هم با یک قاب سبز رنگ برای آنها ویترینی درسته شده بود تا عکسشان روی آنها نصب شود؛ اما گویا آنچه قرار است در نهایت برای قبور ساخته شود شکل نهایی بود که دو کارگر بین دو قبر شهدا در حال کار کردن بودند. کل دور سنگ قبر با مرمر سفید پوشیده می‌شود و فقط سنگ قبرها 30 سانت از زمین بیرون هستند و در یک فاصله معین سنگ مرمر قرمزی گذاشته شده تا مرزی باشد برای آنکه کسی پا روی قبرها نگذارد. با سنگ فرش نیز مسیری برای عبور ویلچر در نظر گرفته شده است که این اتفاق برای جانبازان ویلچری بسیار خوشایند است. وقتی دو تن از این جانبازان ویلچری را دیدیم نسبت به این موضوع مطمئن‌تر شدیم. چون آنها می‌گفتند که بیش از دو دهه می‌شود که نتوانسته‌اند از نزدیک با همرزمان خود دیدار داشته باشد وفقط
از راه دور برای آنها فاتحه خوانده‌اند.
خانواده‌هایی که سنگ قبر بالای 70 میلیون نصب کرده‌اند، رضایت نمی‌دهند
در بین سنگ قبرهای قدیمی و جدید مرمری که البته به شکل نامرتبی ردیف شده‌اند سنگ قبرهایی وجود دارد که بالای 50 سانتی متر ارتفاع دارند. اکبری اشاره‌ای به این سنگ قبرها می‌کند و می‌گوید: «از جمله مخالفان این همسطح‌سازی، صاحبان این قبورند.
آنها بالای 70-50 میلیون تومان صرف این سنگ مزارها کرده‌اند و نمی‌خواهند آن را دست بزنند در صورتی که همین سنگ قبرها بیشتر از همه مانع‌های عبوری‌اند که امیدواریم بتوانیم این خانواده‌ها را هم راضی کنیم. از سوی دیگر برخی خانواده‌ها مانعی در بین قبور درست کرده‌اند که مانع رفت و آمد شده‌اند در صورتی که این کار درست نیست. همانطور که می‌بینید سایه بان های موجود از سوی خود خانوادها نصب شده و قدیمی‌اند. با وجود آنکه ما سعی کرده‌ایم با رنگ آبی آنها را یک‌دست کنیم اما چهره زیبایی ندارند. اگر بتوانیم رضایت آنها را جلب کنیم که این سایه‌بان‌ها را به سایه‌بان‌های یکسان بدل کنیم؛ فضای اینجا خیلی بهتر از الان خواهد شد. از طرف دیگر برخی خانواده‌ها هم خودشان باید همکاری کنند این ویترین‌ها که موزه‌های خانوادگی هستند به شکل بهتری ساماندهی شوند.
برخی از آنها کاملاً به حال خود رها شده‌اند که امیدواریم بتوانیم هرچه بهتر به آنها رسیدگی کنیم.» در همین زمان مردی حدوداً 40 ساله، سراغ آقای اکبری می‌آید و با حالت گلایه می‌گوید: «مادر من مادر سه شهید است و باید قبرهای فرزندانش 30 سانت بالاتر از قبرهای کناری‌اش باشد. به من می گویند نمی‌شود...» آقای اکبری او را به گوشه‌ای می‌کشاند و توضیحاتی به او می‌دهد. وقتی بر می‌گردد آن فرد را مثال می زند و می‌گوید در کنار خانواده‌هایی که به راحتی رضایت می‌دهند یا خانواده‌هایی که به دلیل هزینه بالایی که بابت سنگ قبر کرده‌اند حاضر به تغییر آن نیستند از این دسته خانواده‌ها هم زیادند که باید برای راضی کردن تک تک آنها زمان زیادی را صرف کنیم.
دیدگاه تان را بنویسید