ماه عسل با پرنده آمریکایی دوام نیاورد

خبرگزاری ایسنا: چند هفته پس از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، سرانجام نخستین تصمیم نهایی اعلام شده به بزرگترین هواپیماساز ایالات متحده آمریکا تعلق گرفت تا عملا قراردادی که پس از چهار دهه بسته شده بود راه به جایی نبرد.

نیاز جدی ناوگان ایران به نوسازی سبب شد که از نخستین روز‌های پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای مذاکرات میان ایران و کشور‌های بزرگ حاضر در عرصه ساخت هواپیما‌های مسافری آغاز شود.

در این بین هرچند دولت آمریکا این شرط را گذاشته بود که فروش هر هواپیمای مسافری که ۱۰ درصد یا بیشتر از آن را شرکت‌هایی آمریکایی ساخته اند نیاز به دریافت مجوز دولت و وزارت خزانه داری این کشور دارد، اما عملا با توجه به حضور دولت آمریکا در برجام امکان عدم تایید مجوز‌های لازم برای فروش هواپیما به ایران وجود نداشت.

با وجود تمام سنگ اندازی‌ها این شرکت هواپیماساز آمریکایی بویینگ بود که با حضور در ایران، به عنوان نخستین شرکت فروش ۸۰ فروند هواپیمای مسافری را به ایران ایر نهایی کرد. بویینگ پس از آن نیز مذاکراتی با شرکت آسمان داشت و در دو مرحله فروش ۶۰ فروند هواپیما به این شرکت ایرانی را نیز در دستور کار قرار داد.

بازار محدود شرکت‌های هواپیماساز از یک سو، نیاز جدی ایران به خرید تعداد زیادی هواپیما از سویی و سرانجام رقابت تاریخی بویینگ و ایرباس برای به دست آوردن بازار‌های جدید باعث شد، بویینگ انگیزه بسیار بالایی برای حضور در ایران داشته باشد و حتی برای رسیدن نخستین فروند هواپیما به ایران زمانی دقیق مشخص شود.

بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده باید نخستین فروند هواپیمای بویینگ ایران ایر در اردیبهشت امسال تحویل می‌شد، اما در عمل سنگ اندازی‌های سیاسی دولت ترامپ و کنگره آمریکا، نهایی نشدن فاینانس هواپیما‌ها و تهدید‌های مکرر مبنی بر خروج از برجام و به دنبال آن لغو مجوز‌های فروش هواپیما به ایران باعث شد، اجرایی شدن قرارداد با بویینگ متوقف شود و همانطور که از قبل نیز پیشبینی می‌شد این شرکت عملا شانسی برای حضور در بازار ایران نداشته باشد.

موضوعی که سرانجام سخنگوی بویینگ بر آن صحه گذاشته و گفته در شرایط فعلی امکان اجرایی شدن قرارداد‌ها با ایران وجود ندارد.

به این ترتیب ایران باید رسما دور ۱۴۰ فروند هواپیمای برجامی خریداری شده از این شرکت آمریکایی را خط بکشد تا نوبت به دیگر گزینه‌ها برسد.

شرفبافی، مدیرعامل ایران ایر اخیرا گفته که این شرکت در سال جاری میلادی ۱۱ فروند هواپیمای جدید از ایرباس و‌ای تی آر دریاف خواهد کرد و این موضوع با توجه به بازگشت قریب الوقوع تحریم‌های آمریکا این ابهام را به وجود آورده که آیا تمام این هواپیما‌ها ظرف چند هفته آینده وارد کشور خواهند شد یا ایران طریق دیگری برای ورود این هواپیما‌ها به کشور باز کرده است، طریقی که به نظر می‌رسد در آینده نزدیک، هر هواپیما از آن عبور کند، بویینگ عبور نخواهد کرد.