همه آنچه باید درباره خدمت سربازی بدانیم

موضوع سربازي، معافيت و كسر خدمت و خريد خدمت يكي از دغدغه‌هاي اصلي مشمولان نظام‌وظيفه و جوانان است و همواره سوالات متعددي در اين زمينه ذهن آنان را به خود مشغول كرده است. براساس دستورالعمل‌هاي ستاد كل نيروهاي مسلح و تاييديه رهبر معظم انقلاب مدت خدمت سربازي كاهش يافت و همچنين معافيت‌هاي خاصي براي فرزندان شهدا، ايثارگران، جانبازان، رزمندگان و حتي فرزندان كساني كه در دوران دفاع مقدس در منطقه عملياتي به عنوان سرباز خدمت كردند در نظر گرفته شده است. براساس همين دستورالعمل‌ها فرزند چهارم يك خانواده، فرزندان رزمندگاني كه سابقه 30 ماه حضور در جبهه داشته باشند يا فرزند افرادي كه در دوران دفاع مقدس 30 ماه در منطقه عملياتي بودند معاف مي‌شوند و حتي اين معافيت‌ها به دامادها و نوه‌هاي آنها نيز تسري يافته است. در همين رابطه سوالات متعددي وجود دارد كه شمول اين معافيت‌ها تا كجاست و چه كساني با چه شرايطي مي‌توانند از آن استفاده كنند. سردار موسي كمالي، مدير مشمولان ستاد كل نيروهاي مسلح در گفتگويي اختصاصي به سوالات مختلف خبرنگار جام‌جم پاسخ مي‌دهد. آنچه در پي مي‌آيد حاصل اين گفتگوست. مدت زمان سربازي در حال حاضر چقدر است و براي افراد تحصيل كرده چقدر كم مي‌شود؟ طبق قانون مدت خدمت سربازي 30 سال است كه به 4 دوره تقسيم مي‌شود. دوره ضرورت 2 سال، دوره احتياط 8 سال، دوره ذخيره اول 10 سال و دوره ذخيره دوم نيز 10 سال است. ستاد كل نيروهاي مسلح قبلا مدت خدمت سربازي را از 2 سال به 18 ماه كاهش داد كه براي بعضي از مناطق و افراد تحصيلكرده كمتر از آن است. به عبارت بهتر خدمت سربازي در حال حاضر 18 ماه است. البته خدمت برخي افراد مقداري هم كاهش مي‌يابد. مثلا كساني كه در مناطق محروم هستند، مدت خدمت آنها 17 ماه و افرادي كه در مناطق عملياتي هستند 16 ماه است. همچنين علاوه بر آن از مدت خدمت فرد داراي ليسانس يك ماه، فوق‌ليسانس 2 ماه، دكتري 3 ماه و فوق‌تخصص 4 ماه در يكي از 3 حالت‌هاي مورد اشاره كم مي‌شود. بنابراين افراد تحصليكرده كه در هر كدام از اين سه حالت قرار بگيرد، خدمتشان كم مي‌شود. يعني اگر سرباز ليسانس در منطقه عملياتي باشد، 3ه ماه از 18 ماه سربازي‌اش كم خواهد شد. اين موضوع شامل فوق‌ديپلم‌ها نمي‌شود؟ نه. چرا؟ مدت خدمت سربازي اين طوري نيست كه يك عده اينجا نشسته باشند يك چرتكه يا ماشين حسابي بزنند و بگويند كه حالا اين باشد و اين نباشد. بايد توجه داشت كه مدت سربازي، معافيت‌ها، عدم خريد خدمت، به‌كارگيري سربازان در محل سكونت و... همه اينها استدلال خاص خود را دارد. مدت خدمت سربازي را با توجه به 2 تا عامل عمده تعيين مي‌كنيم يكي تعداد مشمولين اعزامي دوم نياز نيروهاي مسلح. با توجه به نيازي كه ما به فوق‌ديپلم داريم و تعداد مشمولان فوق‌ديپلم اعزامي به اين نتيجه رسيديم كه آنها در شمول كسر خدمت قرار نمي‌گيرند و بر همين اساس ممكن است در آينده باز خدمت برگردد به 24 ماه و اين يك چيز طبيعي است. مجلس درخصوص مدت خدمت مصوبه‌اي داشته و همچنين شايعاتي وجود دارد كه مدت خدمت از 18 ماه به 16 ماه تغيير مي‌يابد. مجلس شوراي اسلامي با اصلاح بند «الف» ماده 4 قانون خدمت وظيفه عمومي مدت خدمت را براي مشمولان زيرديپلم 24 ماه، ديپلم 22‌ماه، فوق‌ديپلم 20 ماه، ليسانس 18 ماه، فوق‌ليسانس 16‌ماه و دكتري را 14 ماه تعيين كرده است. لذا چنانچه مصوبه ستاد كل مبنا قرار گيرد، مدت خدمت افزايش پيدا كرده (البته بيشتر از 95 درصد سربازان) ولي اگر قانون مبنا قرار گيرد يعني 24 ماه، خدمت 14 الي 24 ماه تعيين شده است. معافيت و طرح كاهش خدمت سربازي كه مورد موافقت رهبر معظم انقلاب قرار گرفت، شامل چه كساني مي‌شود؟ يكي از معافيت‌هايي كه اجرا مي‌شود، معافيت فرزند چهارم خانواده‌اي است كه 3 برادرش خدمت سربازي را انجام داده‌اند. اين كه گفته مي‌شود 3 عضو خانواده، به اين دليل است كه بعضي از اين افراد ممكن است دوره سربازي خود را متعهد به يكي از وزارتخانه‌ها يا سازمان‌ها بودند مثلا به وزارت آموزش و پرورش يا قوه قضاييه تعهد خدمتي داشتند يا حتي در نيروهاي مسلح به صورت كادر خدمت كردند يعني سربازيشان را به جاي اين كه 2 سال باشد، 30 سال خدمت كرده‌اند يا به صورت پيماني خدمت كرده‌اند كه اين مصوبه شامل آنها هم مي‌شود. يعني اگر 3 فرزند يك خانواده خدمت كردند و حتي بعضي از اين 3 نفر تعهد خدمتي به ادارات دولتي هم داشتند برادر چهارم معاف مي‌شود؟ بله. همين طور است. اگر 3 فرزند كارت پايان خدمت گرفتند، فرزند چهارم معاف است. چنانچه يكي از اين 3 برادر از معافيت پزشكي استفاده كرده يا خدمت خود را خريده باشد، فرزند چهارم معاف مي‌شود؟ نه. به هيچ وجه كساني كه از معافيت استفاده كرده‌اند هر نوع معافيتي، اعم از خريد خدمت، معافيت پزشكي، معافيت كفالت، معافيت رهبري و هر نوع معافيتي ديگر باشد، اين مصوبه شامل آنها نمي‌شود و فرزند چهارم معاف نخواهد شد. چون حتما بايد 3 فرزند به خدمت رفته باشند و كارت پايان‌خدمت داشته باشند نه معافيت. حال اگر 5 برادر باشند، يكي از آنها معافيت دارد و 3 برادر خدمت رفته باشند، فرزند پنجم معاف مي‌شود؟ فرقي نمي‌كند. براي معافيت يك فرزند حتما بايد 3 فرزند خدمت كرده باشند. به ازاي هر 3 فرزند خدمت كرده، يك فرزند معاف مي‌شود. براي معافيت 2 فرزند 6 فرزند بايد خدمت كرده باشند. وضعيت خدمت فرزندان شهدا چطور است؟ برابر مصوباتي كه داريم 2 تا از فرزندان شهدا معاف‌اند. ممكن است يك شهيد قبل از شهادت سابقه جبهه يا اسارت داشته باشد، لذا فرزند سوم و حتي فرزند چهارم شهيد مي‌تواند از مقرراتي كه براي رزمندگان يا براي آزادگان است، استفاده كند. فرزندان آزادگان و جانبازان چطور؟ آزادگاني كه 3 سال اسارت داشته باشند، يك فرزندشان معاف است. آزاده‌اي كه كمتر از 3 سال اسارت داشته باشد، به ازاي هر سال 6 ماه از خدمت فرزندش كسر خدمت مي‌گردد. در مورد فرزندان جانبازان نيز يك فرزند جانباز 25 درصد و بالاتر معاف مي‌شود، اما اگر جانبازي زير 25 درصد باشد به تناسب جانبازي از خدمت فرزندش كسر مي‌شود. فقط يك فرزند جانباز زير 25 درصد مي‌تواند از اين تسهيلات استفاده كند؟ بله فقط يك فرزند. يك رزمنده جانباز نمي‌تواند امتيازات خود را به 2 فرزند بدهد، اما اگر زن و شوهر هر 2 رزمنده يا جانباز هستند، هر كدام مي‌توانند امتياز خودشان را به يكي از فرزندان بدهند. البته اگر يك جانبازي، آزادگي و رزمندگي هم داشته باشد، مي‌تواند از هر 2 تسهيلات براي 2 فرزندش استفاده كند. فرزندان رزمندگان چطور؟ براي رزمندگان 30 ماه جبهه ملاك است. يعني اگر رزمنده‌اي 30 ماه سابقه جبهه داشته باشد، يك فرزندش معاف مي‌شود. اگر 60 ماه داشته باشد، 2 فرزندش از خدمت سربازي معاف هستند. كمتر از 30 ماه به نسبت حضور در جبهه از خدمت فرزندش كم مي‌شود. اگر رزمنده‌اي 50 ماه سابقه جبهه دارد، براي 30 ماه يك فرزند معاف مي‌شود و براي 20 ماه ديگر نيز به تناسب از خدمت فرزند دوم كسر مي‌شود. به تناسب كسر كردن خدمت يعني چه؟ به عبارتي فرزند جانباز زير 25 درصد يا رزمنده‌اي كه كمتر از 30 ماه جبهه دارد، چقدر از خدمت فرزندش كم مي‌شود؟ ما به خاطر 30 ماه جبهه 18 ماه سربازي را معاف مي‌كنيم. اگر كمتر از اين باشد، طبق فرمول محاسبه خواهد شد. اين طور حساب مي‌كنيم كه مي‌گوييم هر چقدر سابقه جبهه دارد ضرب در 60 درصد مي‌شود بعد خدمتش را محاسبه مي‌كنيم ببينيم خدمتش چقدر مي‌شود. اگر خدمتش 14 ماه يا 13 ماه شود، از آن امتيازات تحصيلي يا حضور در منطقه عملياتي هم مي‌تواند استفاده كند. يعني اگر فرد فوق‌ليسانس هم باشد، 2 ماه ديگر از خدمتش كسر خواهد شد. قبلا وقتي طرح خريد خدمت بود، خانواده‌هاي ايثارگران و جانبازان از امتيازاتي برخوردار بودند، به عنوان مثال برادر يك جانباز زير 25 درصد از 50 درصد تخفيف برخوردار مي‌شد، اگر يك جانباز براي خريد خدمت برادرش از اين طرح استفاده كرده آيا الان مي‌تواند براي كاهش خدمت پسر يا دادمادش هم اقدام كند؟ مانعي ندارد. ايثارگراني كه قبلا از تسهيلات خريد خدمت (تخفيف مبلغ) استفاده كرده‌اند، مي‌توانند براي معافيت يا كسر خدمت فرزند استفاده كنند. فرزندان شهدا يا جانبازان و رزمندگان مي‌توانند از 2 تسهيلات استفاده كنند؟ هر فردي بجز خانواده شهيد مي‌تواند از 2 تا تسهيلات استفاده كند. يعني مي‌تواند از امتياز جانبازي و رزمندگي يا از جانبازي و آزادگي استفاده كند. بنابراين اگر فردي70 ماه سابقه جبهه دارد و 50 درصد جانباز است، براي آن 70 ماه 2 فرزندش معاف مي‌شوند و براي50 درصد جانبازي هم 2 فرزند ديگرش معاف مي‌شوند. بنابراين چنين افرادي مي‌توانند 4 فرزند خود را معاف كنند. بايد توجه داشت كه مدت سربازي، معافيت‌ها عدم خريد خدمت به‌كارگيري سربازان در محل سكونت و... همه اينها استدلال خاص خود را دارد ولي براي فرزندان شهدا قضيه فرق مي‌كند. چون آنها محدوديتي ندارند. 2 فرزند شهيد معاف مي‌شوند همچنين ديگر فرزندان مي‌توانند از امتيازات رزمندگي و جانبازي و امتيازات ديگر برخوردار شوند. طرح كاهش خدمت سربازي آيا شامل فرزندان افرادي كه در دوره جنگ تحميلي در منطقه عملياتي حضور داشته، اما سرباز بودند و در حال حاضر جانباز و آزاده نيستند، هم مي‌شود؟ اين مقررات شامل همه افرادي مي‌شود كه در منطقه عملياتي حضور داشتند كه عبارتند از كاركنان نيروهاي مسلح اعم از كاركناني كه حالا پايور، كارمند و پيماني هستند، سربازان وظيفه، بسيجيان، نيروهاي مردمي و كاركنان دولت. وضعيت فرزندان كاركنان دولت به چه صورت خواهد بود؟ كاركنان دولت 2 دسته‌اند يك عده كساني بودند كه از طريق نيروي مقاومت بسيج در جبهه‌ها حضور داشتند كه فرزندان آنها از سوابق جبهه پدرانشان مي‌توانند استفاده كنند و عده ديگر كساني هستند كه كارمند سازمان‌ها يا نهادهايي همچون صداوسيما، خبرگزاري جمهوري اسلامي يا سازمان تبليغات بودند و براي انجام ماموريت‌هاي محوله اين سازمان‌ها در جبهه‌ها حضور يافتند كه فرزندان آنها از 50 درصد سوابق جبهه آنها مي‌توانند استفاده كنند. يعني اگر يك كارمند صداوسيما براي فيلمبرداري 50 ماه در جبهه حضور يافت، 25 ماه از سابقه جبهه‌ وي براي كسر خدمت فرزندش به تناسب محاسبه خواهد شد، اما نيروهاي جهاد سازندگي سابق كه به عنوان ماموريت در جبهه حضور مي‌يافتند، از اين قاعده مستثا هستند و همه سوابق جبهه آنها براي فرزندانشان محاسبه مي‌شود. دانشجوياني كه به نوعي مي‌توانند از مزاياي كسر خدمت استفاده كنند، اما تا پايان سال 1389 كه پايان مهلت اجراي اين قانون است، همچنان دانشجو خواهند بود، آيا بايد انصراف دهند؟ آنهايي كه به هرحال الان دانشجو هستند 2 دسته هستند؛ يك دسته كساني كه اگر در حال حاضر اقدام كنند مطابق قانون فعلي به طور كلي معاف مي‌شوند، مثلا فرزند رزمنده‌اي كه 30 ماه سابقه جبهه دارد يا شخصي كه 3 برادرش خدمت كرده هستند، اين عده نيازي به انصراف دادن ندارند و مي‌توانند در حين تحصيل با داشتن معافيت تحصيلي براي معافيت دائم خود اقدام كنند. عده ديگر كساني هستند كه معاف كامل نمي‌شوند بلكه اگر براي نظام وظيفه اقدام كنند مقداري از خدمت آنها كسر مي‌شود اين عده خودشان به 2 دسته تقسيم مي‌شوند، يك عده كساني هستند كه مدت كسر خدمتشان زياد است و فقط 2 تا 3 ماه بايد خدمت بروند كه اين عده بدون اين كه انصراف دهند، مي‌توانند در تابستان به سربازي بروند و تا قبل از آغاز سال تحصيلي خدمت خود را تمام كنند. ما به سازمان وظيفه عمومي هم ابلاغ كرديم كه براي اين عده در تابستان دفترچه صادر كنند تا بتوانند به خدمت اعزام شوند. اما عده ديگر كساني هستند كه بايد بيش از 3 ماه به خدمت بروند كه آنها بايد صبر كنند تا تحصيلات آنها به پايان برسد و توصيه ما به آنها اين است كه از ادامه تحصيل انصراف ندهند. براي محاسبه كسر خدمت فردي كه مشمول اين قانون است آيا وي اول بايد اعزام شود؟ به عنوان مثال عده‌اي از دانشجويان در حال حاضر كمتر از 3 ماه خدمت دارند، مثلا فردي پدرش 21 ماه در زمان جنگ در منطقه عملياتي بوده و خودش يك سال عضو فعال بسيج محل زندگي‌اش بود، بسيج محل مي‌گويد شما بايد به خدمت برويد و بعد ما نامه كسر خدمت بدهيم، آيا اين فرد بايد اعزم شود تا كسر خدمت وي محاسبه گردد؟ قبلا همين طور بود. يعني ابتدا فرد به خدمت اعزام مي‌شد و بعد گواهي كسر خدمت وي صادر مي‌شد، ولي اين ضوابط اصلاح شده و افراد واجد شرايط قبل از اعزام به خدمت مي‌توانند جهت دريافت كسر خدمت اقدام كنند. آيا امكان دارد كه قبل از اعزام كسر خدمت وي محاسبه شود؟ چون ممكن است نامه‌نگاري براي محاسبه كسر خدمت وي طولاني شود و بيش از مدت خدمتش طول بكشد. بله.برابر ابلاغيه جديد ستاد كل به نيروهاي مسلح افراد مي‌توانند قبل از اعزام به خدمت براي دريافت كسر خدمت اقدام كنند. آنهايي كه كمتر از 3 ماه خدمت دارند و مي‌خواهند تابستان بروند اقدام كنند چقدر بايد آموزش بروند؟ آموزش فعلا 10 هفته است، يعني 2 ماه و 10 روز و بقيه مدت هم بايد در جايي خدمت كند. اين قانون تمديد هم خواهد شد؟ ان‌شاءالله. زماني كه مي‌خواهيم قانون را تمديد كنيم معمولا اين موارد را در نظر مي‌گيريم كساني كه واجد شرايط معافيت يا كسر خدمت بوده‌اند، ولي به دليل تحصيل يا مسائل ديگر نتوانسته‌اند از آن استفاده كنند، جزو تمديدي‌ها باشند. امكان دارد كه اين قانون بعد از پايان سال 1389 ديگر تمديد نشود؟ معمولا ما اين جور موارد را تمديد مي‌كنيم لذا آنها كه واجد شرايط هستند نگران نباشند و از ادامه تحصيل انصراف ندهند. اگر فرزند چهارم كه مشمول اين قانون مي‌شود، در حال گذراندن دوره سربازي باشد بايد چه كار كند؟ الان سريعا بايد ترخيص شود. يعني ما به نيروهاي مسلح ابلاغ كرده‌ايم كه نفر چهارم مراجعه كرده، سريعا ترخيصش كنند. يك سري فرم‌هايي پيش‌بيني شده و به محض اين كه كپي يا اصل كارت پايان خدمت برادرهايش را ارائه كند، ترخيص مي‌شود. در مورد صحت كارت‌هاي پايان خدمت افراد را استعلام هم مي‌كنيد؟ بله. درخصوص صحت كارت‌هاي پايان خدمت، يك استعلامي صورت مي‌گيرد چون بعضا ممكن است افرادي باشند كه كارت پايان خدمتشان جعلي باشد. اگر 2 فرزند يك خانواده خدمت كرده باشند و نفر سوم در حين خدمت به دلايلي معافيت يا معافيت پزشكي گرفته، آيا برادر چهارم معاف مي‌شود؟ كساني كه در زمان جنگ 6 ماه و بعد از جنگ يك سال خدمت كرده‌اند، بعد به دلايلي از خدمت ترخيص شده‌اند، مثلا تصادفي كرده يا بيماري داشته به هر دليل ترخيص شده، اين فرد در مشمول خدمت كرده محسوب مي‌شود و برادرش مي‌تواند از اين تسهيلات استفاده كند. 2 فرزند يك خانواده خدمت كرده‌اند و فرزند سوم و چهارم دوقلو هستند، كدام يك معاف و كدام يك بايد به سربازي بروند؟ در اينجا پدر خانواده بايد يكي را براي معاف شدن و يكي را براي خدمت رفتن انتخاب كند. اگر فرزند سوم و چهارم دوقلو نبوده بلكه يك سال باهم فاصله سني دارند، برادر سوم در حال گذراندن سربازي است، تكليف برادر چهارم چه مي‌شود؟ اگر 2 برادر خدمت كرده‌اند، برادر سوم هنوز خدمت سربازي‌اش را به پايان نرسانده باشد، 2 حالت دارد يا اين برادر سوم متعهد است مثلا متعهد خدمت به قوه قضاييه است، در اينجا اگر برادر سوم 2 سال تعهد خود را انجام داده، برادر چهارم معاف خواهد شد، اما اگر برادر سوم متعهد نبود و در حين گذراندن سربازي است، اگر يك سال خدمتش انجام شده باشد، برادر چهارم معاف مي‌شود، اما اگر كمتر بود، به برادر چهارم تعويق اعزام مي‌دهيم تا آن برادر يك سال خدمت كند و بعد وي معاف شود. در هر حال مشكلي پيش نخواهد آمد. برادران ناتني چگونه مي‌توانند از معافيت برخوردار شوند؟ برادران ناتني اگر وابسته به پدر باشند، مي‌توانند از امتياز معافيت 4 فرزند استفاده كنند، اما اگر وابسته به مادر باشند، نمي‌توانند. يعني مثلا پدري 2 زن گرفته اينها در شناسنامه پدر است و اين فرزندان مي‌توانند از معافيت استفاده كنند. ولي اگر زني از يك مرد 2 پسر و از مرد ديگر هم 2 پسر ديگر دارد، اين فرزندان نمي‌توانند از معافيت 4 فرزند استفاده كنند. دليلش اين است كه طبق قوانين ما فرزند متعلق به پدر است و اگر شما بخواهيد مادر هم حساب كنيد ممكن است ما بعدا به مشكل بخوريم. يعني اين مادري كه 2 تا پسر دارد چون تو شناسنامه پدر است، پدر مي‌تواند براي فرزندان ديگرش محاسبه كند و ممكن است يك بار ديگر مادر هم بيايد همين ادعا را بكند. اختلاف بين پدر و مادر مي‌افتد و دادگاه حق را به پدر مي‌دهد لذا ملاك شناسنامه پدر است. معاف شدن يا كسر خدمت داماد و نوه‌ها به چه صورت است؟ اين موضوع در همان طرحي كه در دستور كار مجلس قرار دارد، است. براساس آن كساني كه واجد شرايط يكي از اين معافيت‌ها هستند مثلا يك رزمنده‌اي 40 ماه سابقه جبهه دارد ولي هيچ فرزند ذكوري ندارد، پيش‌بيني شده كه اين موضوع بتواند به يكي از دامادها يا نوه‌هاي وي منتقل شود. يا فرضا در نظر بگيريد شهيدي اصلا بچه نداشته و مجرد بوده، به شهادت رسيده خانواده آن شهيد مي‌توانند يكي از دامادها يا نوه‌ها را ازخدمت سربازي معاف كنند. البته اين موضوع براي اجرايي شدن بايد به تصويب نهايي مجلس برسد. با توجه به اين كه دامادها و نوه‌ها هم مي‌توانند از اين قانون بهره‌مند شوند، آيا خواهرزاده‌ها و برادرزاده‌ها هم مي‌توانند از آن استفاده كنند؟ آنچه در طرح پيش‌بيني شده فقط داماد و نوه است. براي نيروهاي بسيجي پايگاه مقاومت و گردان‌هاي عاشورا چقدر خدمت كسر مي‌شود؟ يك قانوني به نام قانون احتساب بسيجيان جزو خدمت دوره ضرورت داريم. براساس آن بسيجياني كه با توجه به شرايطي جزو گردان‌هاي عاشورا باشند يا كادر پايگاه‌هاي مقاومت باشند، به ازاي هر سال بين 45 روز تا 3 ماه از خدمت آنها كسر مي‌شود و حداكثر 9 ماه از خدمت آنان كسر خواهد شد. يعني اگر فردي10 سال سابقه حضور در پايگاه‌هاي مقاومت بسيج داشته باشد، حداكثر 9 ماه از خدمت وي كسر مي‌شود. با توجه به شايعاتي درخصوص كم شدن خدمت متاهلين، بفرماييد وضعيت خدمت متاهلين به چه صورت است ؟ كم شدن مدت خدمت متاهلين يك شايعه است و صحت ندارد. بنا بر مصوبه مقام معظم فرمانده كل قوا افراد متاهل حتي‌الامكان در استان محل سكونتشان يا استان محل سكونت همسرانشان به‌كارگيري مي‌شوند. اين چيزي كه مصوب است و الان هم اجرا مي‌شود. خدمتشان مثل بقيه است و هيچ تفاوتي با بقيه ندارد، اما در قانون تسهيل ازدواج جوانان قيد شده كه حقوق سربازان متاهل 2 برابر حقوق سربازان مجرد باشد. الان بيش از 3‌سال از تصويب اين قانون مي‌گذرد ولي هنوز يك ريال بودجه هم براي اجرايي شدن آن تخصيص نيافته است. براي خريد خدمت هم برنامه‌اي داريد؟ چرا مثل گذشته اجازه نمي‌دهيد مشمولان خدمت خود را بخرند؟ خريد خدمت سربازي طرحي براي قشر خاصي از جامعه كه عموما هم براي افراد متمكن جامعه بود و افراد محروم جامعه نمي‌توانند از آن استفاده كنند. همچنين اين موضوع لباس سربازي را از آن قداستش پايين مي‌آورد به طوري كه در جامعه هر جا سربازي مشاهده شود، مي‌گويند وي فقير است و لباس سربازي به عنوان لباس فقر معرفي مي‌شود. از طرف ديگر براي تامين مبلغ خريد خدمت يك فشار روحي و رواني به خانواده‌ها وارد مي‌شود و بعضي از خانواده‌ها براي خريد خدمت بايد سختي‌هايي را تحمل كنند و اگر نتوانند مبلغ را تهيه كنند، فرزندانشان سرخورده مي‌شوند و ممكن است پدر و مادرشان را تحت فشار قرار دهند لذا به دليل معايب زيادي كه مساله خريد خدمت دارد به هيچ وجه جزو برنامه‌هاي ستاد كل نيروهاي مسلح نيست و ستاد بشدت با چنين طرح‌هايي مخالف است و اگر در جايي هم مطرح بشود، افراد بيشتر نظر شخصي خود را مطرح مي‌كنند. با توجه به اين كه بيشتر كشورها به سمت داشتن ارتش حرفه‌اي حركت مي‌كنند، آيا فكر نمي‌كنيد بهتر باشد ايران هم به اين سمت برود و به جاي دادن اين همه معافيت به ايجاد ارتش حرفه‌اي اقدام كنيد؟ اصطلاح ارتش حرفه‌اي يك اصطلاح اشتباهي است حالا محترمانه‌تر بگوييم يك اشتباهي است كه درآن صورت مي‌گيرد. كسي نمي‌تواند بگويد ارتش روسيه، ارتش چين، ارتش‌هاي بزرگ دنيا حرفه‌اي نيستند و آماتور هستند يا ادعا كنند كه ارتش جمهوري اسلامي ايران حرفه‌اي نيست و آماتور است ولي ارتش جزاير سليمان يا امارات عربي متحده حرفه‌اي است. بسيجياني كه جزو گردان‌هاي عاشورا يا كادر پايگاه‌هاي مقاومت باشند به ازاي هر سال بين 45 روز تا 3 ماه و حداكثر 9 ماه از خدمت آنان كسر خواهد شد متاسفانه اين اصطلاح توسط بعضي افراد و حتي مسوولان هم به كار برده مي‌شود، پس اصلا بحث ارتش حرفه‌اي و غيرحرفه‌اي نيست، بحث سربازي حرفه‌اي است. نكته ديگر اين كه حدود 60 تا 65 كشور در دنيا داراي سربازي حرفه‌اي هستند كه بعضي از اين كشورها عبارتند از آنتي‌گوا، بارمودا، آندورا، بارمادوس، باهاما، ونيز، سوانا، توالو، سركيس مريز، سه كي، سن مارينو، فدراتيو ميكرونزي، گويا، ناوارو، آنتليس و اسامي زيادي از اين قبيل. اين قبيل كشورها! سربازي اجباري ندارند ولي 70 تا 80 كشور دنيا سربازي اجباري دارند. بعضي از كشورها مثل هلند سربازي را داوطلبانه كردند كه اگر داوطلب تامين شد ديگر سراغ سربازي اجباري نمي‌روند، چون آنقدر مزايا دارند كه افراد داوطلب در نيروهاي مسلح براي شغل، حقوق و مزايايشان مشغول شوند و اگر آنها در نيروهاي مسلح باشند، آينده‌شان تضمين است، اما نيروهاي مسلح ما كه از نظر حقوق و مزايا در سطح بالايي قرار ندارند، پس مطرح كردن اين مباحث براي فريب افكار عمومي است. بعضي از رسانه‌ها هر 3 ماه يا هر 6 ماه يك بار اين مطالب را چاپ مي‌كنند و به بهانه‌هاي مختلف مي‌گويند كشورهاي دنيا اين طوري است در حالي كه اصلا اين صحت ندارد. حكومت ما متكي به مردم است، ارتشش هم ارتش مردمي است، راهبردش هم راهبرد تدافعي است، لذا كليه مردم و ملت بايد در ارتش نقش داشته باشند و سربازي بايد به صورت وظيفه باشد. مقام معظم فرمانده كل قوا در اين رابطه اين جوري فرموده‌اند كه خدمت وظيفه عمومي خدمت واقعا مقدسي است كه در جنگ و صلح در صف اول نيازهاي ملت و كشور قرار دارد لذا آن بحث ارتش حرفه‌اي كه بعضي از روزنامه‌ها خيلي فشار مي‌آورند و فكر مي‌كنند با يك فشار ديگر كار تمام است، بايد بدانند سربازي حرفه‌اي در ايران با توجه به شرايط كنوني تحقق پيدا نخواهد كرد. طبق قانون چه كسي سرباز غايب محسوب مي‌شود؟ سرباز غايب كسي است كه 18سال تمام دارد و براي رفتن به خدمت خودش را معرفي نكند. سربازان غايب 2 دسته هستند؛ يك عده كساني هستند كه 18 سال تمام شده و خودشان را معرفي نكرده‌اند. عده ديگر كساني هستند كه به دلايلي معافي موقت مثل معافيت تحصيلي يا معافيت پزشكي موقت گرفته يا خارج از كشور رفته‌اند و بعد از پايان آن مهلت معافيت موقت، خودشان را معرفي نكردند كه غايب محسوب مي‌شوند. اگر كسي بعد از 18 سال تمام خود را معرفي كند، اما دفترچه اعزام به خدمت وي دير بيايد، آيا غيبت مي‌خورد؟ اين ديگر غايب محسوب نمي‌شود، يعني كسي كه خودش را به سازمان وظيفه عمومي معرفي كند يا در صورت داشتن معافيت موقت، ديگر غايب محسوب نمي‌شود. كسي كه به 18 سال رسيده در همان سال بايد خودش را معرفي كند و آن كسي كه معافيت تحصيلي دارد بعد از 6 ماه از فراغت از تحصيلي بايد خودش را معرفي كند اگر معرفي نكند غايب محسوب مي‌شود. البته در قانون فعلي يكي از اصلاحاتي كه انجام شد اين است كه اين 6 ماه را به يك سال رسانديم و هر كسي كه به 18 سالگي مي‌رسد يا هر كسي كه از دانشگاهي، مدرسه‌اي فارغ‌التحصيل مي‌شود يك سال فرصت دارد خودش را معرفي كند. آيا سرباز غايب‌ها هم مشمول طرح كاهش خدمت سربازي مي‌شوند؟ مثلا اگر كسي سرباز غايب باشد و 3 برادرش خدمت كرده باشند، معاف مي‌شود؟ سرباز غايب‌هايي كه تا اول خرداد امسال مرتكب غيبت شده‌اند، مشمول اين مقررات قرار مي‌گيرند و مي‌توانند از مزاياي آن استفاده كنند، اما كساني كه از اول خرداد به بعد غيبت كرده باشند، مثل غايبين با آنها برخورد مي‌شود. مطابق قانون به چه كسي سرباز فراري اطلاق مي‌شود؟ كسي كه در مدت خدمت حتي يك روز هم خدمت كرده و از خدمت خارج شده به عنوان سرباز فراري محسوب مي‌شود. وضعيت سرباز فراري براي مراجعه به خدمت چگونه است؟ آنهايي كه در داخل كشور هستند اگر تا پايان سال 86 فرار كرده باشند، مراجعه بكنند در شمول اين مقررات قرار مي‌گيرند و مورد عفو مقام معظم فرمانده كل قوا قرار گرفته‌اند و مي‌توانند خودشان را معرفي كنند و بقيه خدمت دوره ضرورت را براساس همين زمان انجام بدهند. مثلا كسي يك زماني فرار كرده خدمت 24 ماه بوده اگر الان مراجعه كند همان خدمت 18 ماه را انجام مي‌دهد و اگر واجد شرايط يكي از معافيت‌ها هم باشد از آن برخوردار مي‌شود چون عفو شده است. سربازان فراري كه به خارج از كشور رفته‌اند، اگر برگردند، چه وضعيتي خواهند داشت؟ در رابطه با خارج از كشور بايد توجه داشت كساني كه تا پايان 1382 از كشور خارج شده‌اند اينها مي‌توانند با پرداخت 5 ميليون تومان خدمت سربازي‌شان را بخرند؛ اما آنهايي كه از سال 83 به بعد از كشور خارج شده‌اند ديگر تسهيلاتي به آنها تعلق نمي‌گيرد لذا از اين نظر داخل كشور با خارج از كشور برابر است. در عين حال كسي كه در خارج از كشور بايد جذب نظام شود، ما اگر اين كار را نكنيم ديگران جذب مي‌كنند بعدا هزينه‌اي كه براي اينها پرداخت مي‌كنيم خيلي بيشتر خواهد بود. ما براي اين كه ايرانيان مقيم خارج از كشور به هر دليلي كه اشتباه كردند يا فرار كرده‌اند يا غيرقانوني از كشور خارج شده‌اند يا قانوني از كشور خارج شده‌اند در آنجا غيرقانوني اقامت كرده‌اند، اگر بخواهند به سوي نظام مراجعه كنند به هر حال نيروهاي مسلح در حد سربازي تسهيلات خودش را فراهم مي‌كند.