بد خواب هستید؟ بخوانید

بهداشت نیوز: این بلا به سر همه ما آمده است؛ در حالی تصمیم به خواب داریم که با خودمان می‌گوییم امشب هم مثل یکی از شب‌های دیگر است و هشت ساعت کامل می‌خوابیم اما همین که دراز می‌کشیم خواب از سرمان می‌پرد و هر چه این دست و آن دست می‌شویم فایده‌ای ندارد. تازه وقتی هم که خوابمان برد، چند بار در طول شب بیدار می‌شویم و یا کابوس پشت کابوس می‌بینیم. کم کم از خودمان می‌پرسیم من که خوابم نمی‌برد ساعت را برای چه تنظیم کرده‌ایم!؟ این از شب! تازه صبح که می‌شود حال خودمان را نمی‌فهمیم و به قول گفتنی از فرط گیج و گولی نمی‌توانیم روی پا بند شویم! خواب برای آرامش ذهن و بدن ما ضروری و حایز اهمیت است. در هنگام خواب تنفس و ضربان قلب‌مان کاهش پیدا می‌کند. بنابراین اگر خواب خوبی نداشته باشیم و به قدر کافی استراحت نکنیم، هر چه نگرانی و اضطراب است در ذهن و ضمیرمان می‌ماند و از شدت خستگی و بی‌خوابی قادر به تمرکز بر روی چیز نیستیم. خوشبختانه راه‌ها و روش‌های زیادی برای داشتن یک روز خود بعد از گذراندن خواب شبانه بد وجود دارد. فقط کافی است تا به یک یا دو مورد از آنها عمل کنید تا اثرش را به چشم خودتان ببینید. دکتر نیل استنلی، پزشک متخصص علوم اعصاب و روان که در زمینه خواب پژوهش‌های بسیاری انجام داده و شهرتی عالم‌گیر دارد، می‌گوید: « خواب، اول خوراک مغز است و بعد جاهای دیگر بدن.» این گفته دکتر استنلی را با روش‌‌هایی که در ادامه برایتان تشریح می‌کند آویزه گوش‌مان کنیم تا اگر شبی حتی یک مژه نخوابیدیم، فردامان خراب نشود. بیدار شوید و بیرون را نگاه کنید حتما پیش خودتان فکر می‌کنید اگر قبل از خارج شدن از خانه قدری بیشتر در رختخواب بمانید و این دست و آن دست شوید حال بهتر می‌شود اما دکتر استنلی نظری مخالف نظر شما دارد و می‌گوید: «درست است که حال‌تان بد است اما باید تن به بیداری بدهید. پرده‌ها را کنار بزنید و پنجره را باز کنید و تا هم نور آفتاب به داخل اتاق بتابد و هم نفسی تازه کنید.» و در ادامه توضیح می‌دهد: «حتما صبحانه بخورید تا بدنتان باور کند که صبح شده است!» همان اول صبح فهرستی از کارهای ضروری تهیه کنید اگر شب بدی را پشت سر گذاشته‌اید، این احتمال خیلی قوت دارد که غروب روز بعد از فرط خستگی نای راه رفتن هم نداشته باشید. توصیه دکتر استنلی در این مورد: «در این حالت، همه کارهای مهم خود را در ساعات اولیه روز انجام دهید اما اصلا به خودتان فشار نیاورید که حتما کاری خلاقانه را به نتیجه برسانید.» سمت کافئین نروید دکتر استنلی هشدار می‌دهد: «دست به دامن کافئین شدن برای جبران بدخوابی راه حلی زودگذر است. شما را سر و حال می‌کند منتها حس خوبش تمام روز با شما نیست.» در حقیقت، خوردن چند فنجان چای و قهوه پشت سر هم ممکن است اثر معکوش بر شما بگذارد. دکتر استنلی چرایی این موضوع را توضیح می‌دهد: «اگر زیاد کافئین مصرف کنید، حکم مخدر را برای شما پیدا می‌کند و اثرات جانبی و ناخواسته به دنبال دارد که از جمله آنها این است که به شما نیرو و توان می‌دهد اما به همان اندازه هم شما را از پا می‌اندازد.» درست‌اش این است که صبح که شد یک نوشیدنی متفاوت برای خودتان آماده کنید. دکتر استنلی اضافه می‌کند: «فکر بلند شدن و چای درست کردن خیلی بهتر از چای خوردن است! زمانی که در مورد خواب روی آدم‌ها تحقیق می‌کردم، دم به ساعت بلند می‌شدم و چای درست می‌کردم چون به من انگیزه برخاستن و تحرک می‌داد به علاوه، به خوردن یک نوشیدنی ادرارآور می‌توان سرحال و پرتحرک شد.» تحرک داشته باشید یکی از کارهایی که تاثیر جالبی بر ما بعد از خوابی بد دارد این است که از پشت میز نشستن و زل زدن به نقطه مقابل خود دست برداریم. دکتر استنلی می‌گوید: «تا جایی که امکان دارد تحرک داشته باشید. مدام صحبت کنید و راه بروید. اگر بخواهید فقط گوشه‌ای بنشینید اما بیدار هم بمانید کاری از پیش نمی‌برید.» اگر برایتان مقدور است چند دقیقه‌اییوگا در محل کار انجام دهید و در ظهر پیلاتس (نوعی سیستم آمادگی جسمانی و روحی همانند یوگا) کنید. همچنین می‌توانید به مدت بیست دقیقه در هوای آزاد پیاده‌روی کنید. یک چرت بخوابید دکتر استنلی می‌گوید: «اگر در محل کار جایی برای خوابیدن هست، حتما یک چرت بخوابید. وقتی خوابتان می‌آید فقط باید بخوابید. کافئین نخورید که بیدار بمانید چون دوباره خواب‌آلود می‌شوید. اگر برایتان امکان ندارد تا پشت میز کار چرت بزنید، بروید در ماشین و یا حتی در دستشویی این کار را بکنید!» برای کسانی که نمی‌توانند در محل کار بخوابند از دکتر استنلی پرسیدیم مدیتیشن کردن به درد می‌خورد. در پاسخ گفت: «بهترین گزینه خواب است اما اگر بتوانید چشم‌هایتان را ببندید نیز به مغزتان کمک می‌کند. در محیط شلوغ و پر سر و صدا بهترین راه حل این است که مانند حالت مدیتیشن چشم‌های خود را روی هم بگذارید و به مغز فرصت استراحت بدهید.» شب بعد به خودتان فشار نیاورید که حتما خوابتان ببرد به باور دکتر استنلی: «اگر شب بدی داشتید، شب بعدتان بهتر خواهد شد. قاعدتا باید جبران کم خوابی در شب بعد اتفاق بیفتد و توان از دست رفته دوباره بازگردد. اما نباید زیاد به خود فشار بیاورید که حتما بخوابید. آرام باشید و طبق روال همیشه بخوابید. همه کارهای لازم را انجام دهید تا خواب شبانه خوبی پیش رو داشته باشید. انتظار و توقعی بیش از این نداشته باشید. معمولی و طبیعی رفتار کنید تا خواب به سراغ‌تان بیاید.»