سرویس سبک زندگی فردا؛ سیده زهرا برقعی: در قسمت قبل، به موضوع خداشناسی در کودکان پرداختیم و از اهمیت داستان گفتیم. در این قسمت نیز به بخش مهمی از بحث خداشناسی میخواهیم بپردازیم: «مهربانی خداوند». اینکه بدانیم مادر و پدرمان ما را دوست دارند، در افزایش محبت ما هم موثر است. همینطور در مورد همسر، معلمها، فرزندان و دوستان و همکارانمان صدق میکند. چرا که به قول معروف؛ محبت، محبت میآورد. بچه ها را باید آگاه کنیم از اینکه خدا در مورد ما چه نظری دارد؟!
کودک باید بداند بنده محبوب خدا است
کودک وقتی بداند که مورد علاقۀ خداوند است و هدایای فراوانی از سوی خداوند مانند پدر و مادر مهربان، دوستان خوب، بدن سالم و بانشاط و خوراکی های لذید و...، به او داده شده است. این مساله باعث میشود که کودک، ارتباط بهتری با خدا برقرار کرده، زمینه اولیه شناخت بهتر خداوند در او شکل بگیرد. ضروری است که این تصور در ذهن کودک استقرار یابد که خدا او را دوست دارد و میخواهد او فردی شایسته و خوشبخت گردد. او دوست داشتنی، مهربان و صمیمیتر از پدر و مادر است.
پدر و مادر موظفاند در مورد خدا و مهربانیهای فراوانش، حرف بزنند. گاهی به شکل مخاطب قرار دادن بچهها، گاهی به شکل یک واگویهای با خودشان (غیر مستقیم مخاطب این واگویه، بچهها باشند)، و گاهی به صورت یک شعر و داستانی که برای بچهها میخوانند. کنار دریا هستیم. میتوانیم عظمت و بزرگی این دریا را مثالی برای عظمت و زیادیِ مهربانیِ خدا بیاوریم یا حتی اشاره کنیم به اینکه یکی از نعمتهای خدا، همین دریای قشنگ است. یا مثلا وقتی فرزندمان توت فرنگی را با لذت میخورد، مهربانی خدا و اینکه «چون تو را دوست داشت برایت میوههای خوشمزه ساخت» را یادآوری کنیم.
تمثیلهای عینی و ملموس برای او بیاورید
تمثیلهای مناسب بسازید. مثلاً میتوانید خوبی را به روشنایی و بدی را به تاریکی تشبیه کنید. چون کودکان شب را دوست ندارند. برای کودکان بزرگتر، خدا را به نوری تشبیه کنید که بر همه چیز میتابد و آنها را روشن میکند و همه جا حضور دارد. تمثیل باعث عینی و ملموستر شدن مفهوم خدا برای فرزندتان خواهد شد.
معانی و محتوای تمثیلها را مورد تاکید قرار دهید. برای درک مفهوم حضور خدا در همه جا، نور، تمثیلی بسیار غنی است.
بازی نور و سایه هم مفید است. اما نه اینکه در حین بازی، مدام از خدا و شیطان بگویید. بلکه این بازی، به تنهایی، خودش میتواند مفهوم حضور یا غیابِ نور را برای بچهها جا بیندازد و لازم نیست نصیحتگونه مدام حرف بزنیم. شما میتوانید بعدها، از این بازی، مثال بیاورید. همراه او به طبیعت بروید تا یاد خدا در خاطر او زنده شود
رحمت خدا با مشاهده پدیدههایی چون بازگشت پروانهها پس از پروازهای طولانی، راه رفتن ضعیف گوساله پس از تولد و زنده ماندن پرندگان در زمستانی سرد، قابل درک است. قدرت خدا در عظمت کهکشانها و پیچیدگی حیات دیده میشود. محبت و زیبایی خدا در رنگهای طبیعت و مناظر طبیعی متجلی است. با آمدن برف و باران، با شکفتن گلها، با دیدن نوزاد حیوانات و با هر جلوه و زیبایی که در طبیعت به چشم میخورد، باید یاد خدا را در خاطر فرزندان زنده کرد.
با روشهای زیر ارتباط فرزندتان را با طبیعت افزایش دهید:
۱. با فرزندتان پیاده روی کرده، از مشاهده گیاهان و سایر موجودات زنده لذت ببرید.
۲. با فرزند خود به پارکها و دشت و صحرا بروید.
۳. از تماشای آسمان و طلوع و غروب آفتاب لذت ببرید.
۴. از باغ وحش و آکواریوم دیدن کنید.
۵. به کوهنوردی و ماهیگیری بروید و در حیاط منزل خودتان باغبانی کنید.
۶. توجه به طبیعت را به فرزندتان بیاموزید.
۷. گاهی اوقات با فرزند خود در مکانی آرام نشسته و محو تماشای طبیعت شوید.
۸. رنگهای گوناگون طبیعت مثل قرمز، زرد، آبی، نارنجی و طیف متنوع رنگ سبز را جست وجو کرده، به تنوعی که دارند، توجه کنید.
۹. به صداهای متنوع گوش کنید. صدای پرندگان، به هم خوردن برگ درختان و حرکت آب و...
۱۰. به تماشای محل زندگی موجودات مختلف بروید: آشیانه پرندگان، کندوی زنبورها، لانه مورچهها، محل زندگی ماهیان و...
۱۱. مجموعهای از دانههای گیاهی، برگ درختان، پر پرندگان و صدف یا ماهیان را تهیه کنید.
۱۲. برای آشنا شدن با انواع پرندگان و گلها از کتابهای راهنما استفاده کنید.
۱۳. انواع پرندگانی را که میتوانید ببینید مورد توجه قرار دهید و هر مورد را یادداشت کنید.
۱۴. از مناظر طبیعی عکس بگیرید و یا آنها را نقاشی کنید.
۱۵. با استفاده از ذره بین، میکروسکوپ و یا تلسکوپ به مطالعه جزئیتر طبیعت بپردازید.
۱۶. بین خدا و طبیعت ارتباط برقرار سازید.
۱۷. به کودک توضیح بدهید که خدا، تنوع موجودات را دوست دارد. خدا طراح بزرگی است. خدا قدرت فوق العادهای دارد. خدا به کوچکترین ذرات نیز اهمیت میدهد و خدا باعظمت است.
۱۸. از فرزندتان بپرسید که هنگام مشاهده غروب آفتاب، جنگل، آبشار و پرندگان چه تصویری از خدا به دست میآورد.
۱۹. آیاتی از قرآن را بخوانید که در زمان و شرایط شما مصداق داشته باشد. مثلاً وقتی که از مشاهده ستارگان در حیرت فرو میروید، به آیاتی مراجعه کنید که درباره خلقت آسمانها و زمین توضیح دهند.
۲۰. حتی دیدن یک فیلم از شگفتی آفرینش، فرصتی برای گفتوگو درباره خدا و قدرت اوست.
حرفهای قلمبه زدن و نصیحت ممنوع
همیشه خودتان را جای فرزندتان بگذارید. حرفهای قلمبه سلمبه ممنوع. نصیحت ممنوع. همواره مستقیم مخاطب قرار دادنِ فرزند ممنوع. تکراری حرف زدن ممنوع. جدی حرف زدن ممنوع. احساس معلم و شاگردی کردن ممنوع. بازخورد منفی داشتن در مقابل سوالهای متعدد بچهها، ممنوع. در حین عصبانیت یا خستگی حرف از خدا زدن، ممنوع.
باید مراقب باشیم. آن خدای مهربان و عزیز و لطیف را نکند که در میان بی سلیقگیهایمان برای بچهها بد جلوه دهیم.
و نکتۀ بعدی اینکه در صحبتهایمان در مورد خدا، احساس به خرج دهیم. جدی و بی حالت حرف زدن، تصویر خوبی از خدا برای فرزندان نمیسازد.
دیدگاه تان را بنویسید