منافع شخصی برخی افراد مانع تحقق اقتصاد مقاومتی است

۲۱ آبان ۱۳۹۵ - ۱۰:۳۸

کد خبر: 589033

رئیس سابق بنیاد شهید و امور ایثارگران گفت: عدم اعتقاد مسئولین مربوطه و منافع شخصی برخی افراد ۲ مانع اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور است.

خبر فوری روز چهارشنبه دولت برای یارانه بگیران | دو واریزی جدید از این ساعت؛ 3 میلیون یارانه نان، 1/840/000 تومان یارانه نقدی

خبرگزاری تسنیم: اقتصاد مقاومتی در چند سال اخیر از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان رهیافت دهه ی پیشرفت و عدالت انتخاب شده است؛ برنامه راهبردی که چند سالی است مطرح شده است. برخی از کارشناسان با تاکید بر نقش مردم در این زمینه معتقدند فعال کردن عامل مردمی در تحقق اقتصاد مقاومتی به عملکرد دولت بستگی دارد و در واقع دولت است که با فرهنگ سازی و انجام اقدامات دیگر باید مردم را به سمت تحقق اقتصاد مقاومتی ترغیب کند. در این رابطه با آقای مسعود زریبافان، رئیس سابق بنیاد شهید و امور ایثارگران گفت وگو کردیم.

برخی مباحث مانند اقتصاد مقاومتی برای مردم دقیق تبیین نشده است و دچار شعار زدگی شده است به نحوی که بتوانیم معیار بدهیم، مشکل را از کجا می دانید؟

مشکل در تغییراتی بود که به مرور زمان در نظام اسلامی به وجود آمد چون در زمان انقلاب فضا، به معنای واقعی انقلابی بود و اشعه های انقلاب می تابید ، امام رهنمود می دادند و لایه هایی که به تبیین رهنمود امام می پرداختند وسیع بودند و رهنمودها و گفتمان حضرت امام توسط انها در جامعه جاری و ساری می شد.

پس از پایان جنگ و ارتحال حضرت امام ، شرایط تغییر کرد و آن به جهت دولتهایی بود که سر کار آمدند و ارزشهای انقلاب را کمرنگ کردند و سراغ تجمل گرایی و اشرافی گریی رفتند و مردم را به سمت دنیاگرایی سوق دادند . افرادی که دنبال گفتمان سازی بودند کم کم از این فضا و آرمانها فاصله گرفتند و عملا افرادی که به تبیین آرمانها و رهنمودهای انقلاب می پرداختند تعدادشان کم شد . اکنون شرایط اینگونه شده است که مقام معظم رهبری فرمایشاتی که ایراد می کنند تنها کسی که آنها را تبیین می کند خود ایشان هستند.

در دوره اصلاحات نیز جالب بوَد که تنها فردی که اصلاحات را تبیین کرد خود حضرت آقا بودند و واژه اصلاحات را تشریح کردند ، لکن مدعیان اصلاحات از آن فقط بعنوان یک ابزار سیاسی استفاده کردند ، در صورتیکه واژه اصلاحات یک واژه ارزشی است و امام حسین علیه السلام برای جنگ با دشمن چنین واژه ای را به کار بردند .

متاسفانه دولتها که سرکار می آیند یا آنقدر درگیر کار اجرایی می شوند که اصلا به تبیین رهنمودها کاری ندارند یا اینکه به عنوان یک ابزار سیاسی از ان استفاه می کنند

یکی از آرمانهای ابتدایی انقلاب که از آن نیز استقبال شد بحث «عدالت اقتصادی» بود نظرتان راجع به این موضوع چیست؟

واژه عدالت را سال 82 رهبر معظم انقلاب به کار بردند و فرمودند اگر کسی می خواهد از یک گفتمان قوی برای انتخابات استفاده کند گفتمان عدالت خوب است. آقای احمدی نژاد این مطلب را گرفت و استفاده کرد و روی آن کار کرد و با همین گفتمان هم پیروز شد و در زمان مسئولیت ایشان هم دولتهای نهم و دهم تا حد زیادی آن را پیش بردند و عملیاتی کردند البته در بدنه دولتهای نهم و دهم هم تعدادی به عدالت عملا معتقد نبودند لذا این گفتمان بتدریج دچار چالش شد. دو عامل اصلی عدم تحقق اقتصاد مقاومتی عدم اعتقاد مسئولین مربوطه و منافع شخصی برخی افراد است در رابطه با عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی اکنون با چه مشکلی روبه رو هستیم آیا مشکل قانونی داریم، مشکل ساختاری داریم و چرا محقق نمی شود؟

برای اینکه امری در بستر جامعه محقق شود نیاز به چند چیز داریم یکی اینکه آن موضوع به یک مطالبه عمومی در جامعه تبدیل شود و همه طالب آن شوند و بعد به یک گفتمان و سپس به سیاست، برنامه و قانون تبدیل و عاقبت عملیاتی و اجرا شود.

همه این کارها و فرایند باید طی شود ، اول مطالبه آن با مردم است و بعد خواص، رسانه ها و مسئولین باید مطالبات را جمع بندی و تبدیل به گفتمان کنند ، البته آنها خودشان باید به آن معتقد باشند تا کم کم به سیاستها و قانون تبدیل شود و در تک تک این موارد اگر آن فرد مسئول اعتقادی به آن مطالبه و گفتمان نداشته باشد کار با مشکل مواجه میشود. به اعتقاد بنده معمولا منافع اشخاص مانع از به نتیجه رسیدن سیاست ها و برنامه ها می شود که یکی از این موارد هم اقتصاد مقاومتی است.

یکی از عوامل مانع تحقق اقتصاد مقاومتی را منافع شخصی برخی از افراد می دانید؛ در این رابطه بیشتر توضیح می دهید؟

اگر افراد ذینفع و کاسب سر کار باشند چه در نهادهای تصمیم گیر، مثل مجلس و چه نهادهای اجرایی، مثل دولت ، بدیهی است که کار به نتیجه نخواهد رسید؛ چرا که این مطلب بدیهی است که تهیه و تصویب برنامه و قانون خوب و هم ایجاد ساختار مناسب و هم اجرایی نمودن سیاستها و برنامه ها به دست انسانهاست . تجربه نشان داده است " اگر این انسانها خودشان ذینفع باشند کار خوب پیش نمی رود " ، این افراد ذینفع اجازه نخواهند داد قانون خوب تهیه وتصویب شود و نه ساختار خوب ایجاد شود و اگر قانون و ساختار خوب هم وجود داشت اجازه نمیدهند کار خوب اجرایی شود ، یعنی منافع اشخاص و بخصوص خواص منافع عمومی را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

ما اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی عملیاتی و مشکلات اقتصادی حل شود راهش این است که دست اندرکاران مقننه و اجرایی کشور خودشان منافع اقتصادی شخصی نداشته باشند و با روحیه وفرهنگ فداکاری وایثار پای کار آرمانهای انقلاب و امام بیایند و به نظام ومردم خدمت کنند. تولید با واردات در تضاد است

یکی از چیزهای مهم در اقتصاد مقاومتی تولید است. کشور ما به لحاظ علم و دانش ، کمبود ندارد ، اما چرا ما رشد نمی کنیم ؟

به خاطر اینکه تولید با واردات در تضاد است. منافع برخی در واردات و واسطه گری است که خیلی هم راحتتر از تولید است یا از آن طرف چون تولید کار سختی است و واردات و واسطه گری کار ساده ای است و سود هم در واردات است و در واسطه گری ، فرد منفعتش در این است که کار ساده و پر سود را انجام بدهد تا کار مشکل و کم سود را.

چگونه می توان با آن مبارزه کرد؟

باید با استفاده از ابزارهای حاکمیتی که در اختیار نظام است این معادله را برهم زد؛ یعنی به تولید ارزش داد و با حمایت از تولید ، سود آن را بالا برد تا جایی که سود تولید افزایش یافته و به مراتب بیشتر از سود واردات و واسطه گری شود.

مثلا تسهیلات بانکها را به طور کلی به سمت تولید سوق داد و از دادن تسهیلات بانکی به تجارت و واردات جدا جلوگیری کرد. البته اکنون برخلاف این عمل می شود و معمولا تسهیلات بانکی به جیب واردات و واسطه گران سرازیر است یعنی به واردات و واسطه گری تسهیلات فراوان و سهل داده می شود لکن وقتی نوبت تولید می شود در سیستم بانکی آنقدر کارشکنی می شود که تولید کننده از تولید دلسرد و نا امید می شود و تا روزی که کاسبان به قدرت رسیده و ذینفعان اقتصادی بر اریکه قدرت اجرایی تکیه زده باشند ، تغییری در رویکردها ودر نتیجه وضعیت اقتصادی کشور رخ نخواهد داد و برای اینکه این مشکل حل شود نباید اجازه داد تا ذینفعان و کاسبان واردات و واسطه گری به نهادهای قدرت در مجلس و دولت راه پیدا کنند و تا این اتفاق رخ ندهد نه قانون و برنامه خوبی خواهیم داشت و نه ساختار مناسبی و اگر این دو هم درست باشد اجرای مناسبی نخواهیم داشت . ملاک ارزیابی دولتها باید مقایسه فعالیتها و نتایج اقدامات آنها باشد با وعده و وعیدهایی که زمان انتخابات داده اند

عملکرد دولت یازدهم در زمینه پیاده سازی برنامه هایش را چگونه ارزیابی می کنید؟

قوه مجریه به مانند سایر قوای کشور است؛ که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از طریق انتخابات روی کار می آیند است و بر اساس نهاد سیاسی انتخابات شکل می گیرد. تبلیغات از قوی ترین ابزارها برای پیروزی در انتخابات است و دادن وعده و وعید نیز از کارسازترین روشها برای جذب رای مردم است.

رسانه ها باید تمام قول و وعده های نامزدها را ثبت و ضبط کنند و مرتب آن ها هم به وعده دهنده وهم به مردم یادآوری کنند.

ملاک ارزیابی دولتها باید مقایسه فعالیتها و نتایج اقدامات آنها باشد با وعده و وعیدهایی که زمان انتخابات داده اند و ملاک ارزیابی دولت یازدهم باید مقایسه کارهایی باشد که به نتیجه رسانده با وعده هایی که رییس آن ، زمان انتخابات به مردم داده است . رییس دولت فعلی زمان انتخابات صراحتا می گفت که وضع اقتصاد و تورم را ما باید از وضعیت و جیب مردم فهمید نه از آمار بانک مرکزی و مرکز امار ، درحالی که کرارا ایشان به جای استناد به جیب مردم ، به آمار مرکز آمار و بانک مرکزی استناد می کند و می گوید وضع اقتصادی خوب است،

وی در تبلیغات انتخاباتی می گفت " کاری میکنیم که مردم دیگر به یارانه محتاج نباشند ، درحالی که امروز می بینیم برعکس است و مردم نه تنها وضعیت معیشتی شان بهتر از قبل نشده بلکه خیلی بدتر از قبل شده و به همان یارانه محتاج تر شده اند .

روحانی در مصاحبه های انتخاباتی خود آن چنان از رونق اقتصادی که ایجاد خواهد کرد صحبت می کرد که شنونده احساس می کرد ایشان یک برنامه منسجم و کارامد و جامع برای حل مشکل اقتصاد کشور دارد ، وی وعده صد روزه برای حل مشکلات می داد ، ولی عملا انچه که دیدیم نه تنها رونق اقتصادی نبود بلکه رکود بی سابقه در کشور بود ، نه تنها مشکلی از اقتصاد حل نشد ، بلکه شاهد روزافزون تعطیلی تولید و کارخانجات بودیم .

در طول سه سال و نیم گذشته از دولت هیچ برنامه مدون، مشخص و جامعی برای حل مشکلات کشور جز سراب برجام یافت نشد. یکی از اقدامات دولت دهم طرح مسکن مهر بود؛ به نظر شما این طرح موفقی بود و باید در دولت یازدهم ادامه پیدا می کرد؟

دولت یازدهم از ابتدا با مسکن مهر چالش داشت و هنوز هم آن را حل نکرده است. دولت نهم و دهم پولی را تأمین کرد و وام داد و برخی را صاحب خانه کرد.

مدتی است وامهایی که دولت گذشته از طریق مسکن مهر به مردمداده است به دولت یازدهم باز می گردد که دولت با آن پول هم می تواند پروژه های مسکن مهر را تمام کند و مردم را صاحب مسکن کند و با آن مشکلات ازدواج جوانان را حل کند . لکن ظاهرا دولت هنوز متوجه نشده چندین صد روز از صد روزی که برای حل مشکلات مردم قول داده گذشته و مردم بعد از سه سال ونیم دولت یازدهم را نه تنها عاجز در حل مشکلات خود میدانند بلکه مسئول مشکلات خود میدانند.

نکته ای که دولت یازدهم باید به آن توجه کند این است که اگر مسکن مهر باقی مانده را تمام کند و مردم را صاحب خانه کند، مردم آن را به حساب دولت گذشته نخواهند گذاشت بلکه دعای صاحب خانه شدن خود را به جان دولت یازدهم خواهند کرد، مگر پروژه هایی که در دولت دهم شروع شده و در دولت یازدهم تمام شد مورد استفاده تبلیغاتی دولتمردان یازدهم قرار نمیگیرد؟

خیلی کارهاست که دولت میتواند با به کارگیری منطقی منابع و ظرفیتهای خود انجام بدهد. بیش از دویست نوع تولید است که مرتبط به مسکن است. اگر از وامهای برگشتی به مسکن مهر تزریق شود و مسکن مهر فعال شود علاوه برخانه دار شدن مردم رونقی هم در تولید ایجاد میشود.

جهت تحقق رونق اقتصادی دولت چه اقدامی باید صورت بگیرد؟

یکی دیگر از راه های رونق اقتصادی اجرای پروژه های عمرانی است ، کار عمرانی اشتغال ایجاد می کند و تا کار عمرانی ایجاد نشود چرخش سرمایه و نقدینگی نیست . ضمن اینکه با کارهای عمرانی برای مردم رفاه اقتصادی ایجاد وبرای کشور توسعه زیرساخت ها ، که متاسفانه در این دولت مورد غفلت قرار گرفته است. با توجه به اینکه یکی از اقدامات در جهت تحقق عدالت و اقتصاد مقاومتی، مبارزه با مفاسد است، اقدامات دولت در این زمینه را در دولت یازدهم چگونه ارزیابی می کنید؟

از این جهت هم دولت یازدهم نمی تواند نمره قبولی اخذ کند به عنوان مثال به دو نمونه اشاره می کنم. دولت در حل مشکلات فرهنگیان به به جهت نداشتن بودجه ناتوان است لکن با غفلت خود اجازه میدهد چند نفر محدود منابع صندوق فرهنگیان را به یغما ببرند. نمونه دیگر در بحث حقوقهای نجومی است که انتظار می رود دولت به تقبیح اقدامات خلاف مدیران خود بپردازد و اقدام به کوچک نمایی خلافهای صورت گرفته نکند. هنگامی که دولت برای کارهای عام المنفعه بودجه کافی ندارد باید با دادن حقوقهای نجومی، مبارزه کند. دولت یازدهم می تواند کاری کند که در زمان باقی مانده از عمر خود، حداقل افراد یک خاطره خوبی از این دولت داشته باشند.