نشست بغداد؛ فرصتی برای غرب بحران زده

سرویس سیاسی فردا؛ در فاصله چند روز مانده به دور تازه گفت و گوهای هسته ای ایران و نمایندگان کشورهای موسوم به 1+5 (پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان) در بغداد؛ گمانه زنی ها و اظهارنظرها درباره نتیجه و دستاورد این مذاکرات افزایش یافته است. مذاکرات استانبول پس از چهارده ماه توقف، 26 فروردین ماه برگزار شد و با وجود آنکه اطلاعات دقیق و موثقی از این نشست منتشر نشد اما دو طرف مذاکره کننده برای اولین بار در تاریخ مذاکرات دوجانبه خود، از این نشست و نتایج آن اظهار رضایت کرده و روند آن را مثبت دانستند. و مقرر شد 3 خرداد دور بعدی این مذاکرات در بغداد برگزار شود.

در این خصوص"علی اصغر سلطانیه" نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حرف آخر ایران در مذاکرات آینده کشورمان با کشورهای ۱+۵ را به نوعی اعلام کرده و در واکنش به برخی القائات غرب مبنی بر توافق ایران برای تعلیق غنی سازی بیش از 5 درصد و تعطیلی تاسیسات هسته ای فردو، گفته است که وقتی ایران تأسیساتی ایمن داشته باشد که در آنجا با کنترل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت می‌کند، هیچ دلیلی برای تعطیلی آن نیست. به گفته سلطانیه ایران مبالغ بسیاری را صرف ساخت و توسعه مرکز فردو کرده است و هیچ دلیلی برای صرف‌نظر کردن از این همه هزینه نیست. البته وی افزوده است که بی‌گمان، غنی سازی در ایران دیگر هیچ گاه تعلیق نخواهد شد.گویا، همین رویکردی که نماینده ایران در آژانس امروز برای آن تأکید کرده است، یعنی عدم تعلیق غنی سازی در ایران و همچنین عدم توقف یا عدم تعطیلی تأسیسات فردو، مبنای درست و قابل قبولی است که ایران در مذاکرات آینده در بغداد در پیش خواهد گرفت. از سوی دیگر دبیر شورایعالی امنیت ملی نیز در دیدار با "میشل روکار" نخست وزیر اسبق فرانسه که برای دیداری سه روزه به ایران سفر کرده و به عقیده برخی کارشناسان حامل پیام اولاند رییس جمهور جدید این کشور به مقامات ایران است؛ نسبت به اتخاذ هرگونه رویکرد غیرسازنده در مذاکرات بغداد هشدار داده و آن را اخیرن فرصت ایران به غرب برای جلب اعتماد عنوان کرده است. سعید جلیلی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورایعالی امنیت ملی در این دیدار با اشاره به رویکرد منطقی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر گفت‌وگو -همکاری تصریح کرد: زمان برای راهبرد فشار به پایان رسیده است. دبیر شورایعالی امنیت ملی با اشاره به برخی اظهارنظرهای غیر منطقی بعضی مقام‌های غربی و طرح برخی ادعاهای واهی از سوی آنها که بارها نادرستی آن از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تاکید قرار گرفته است، به مسئولان غربی هشدار داد: هرگونه اشتباه محاسباتی غرب مانع موفقیت گفت‌وگوها خواهد بود. و جمهوری اسلامی ایران در بغداد منتظر اقدام برای جلب اعتماد ملت ایران هستیم. میشل روکار نخست وزیر اسبق فرانسه نیز در این دیدار با اشاره به این که مذاکرات استانبول یک گام مثبت به پیش بود ابراز امیدواری کرد: گفتگوهای بغداد در راستای تفاهم‌‌های حاصل شده در استانبول انجام شود تا شاهد خوشنودی و درک متقابل همه طرف‌ها باشیم. وی این موفقیت را به نفع همه از جمله فرانسه دانست. سفر نخست وزیر اسبق فرانسه در آستانه مذاکرات هسته ای را شاید بتوان گویای دانست که مذاکرات بغداد فارغ از اهمیتی که برای ایران دارد برای سایر کشورهای اروپایی و آمریکا نیز بسیار حائز اهمیت است از همین روست که اولاند تنها چند روز بعد از راه یافتن به کاخ الیزه نماینده خود را راهی ایران می کند تا موضع خود در قبال پرونده هسته ای را اعلام کند. هرچند مواضع متناقض و چندگانه غرب با ایران امکان هرگونه خوشبینی و امیدواری قطعی را سلب می کند اما این تحرکات را می توان گامی مثبت و نشانه هایی از کوتاه آمدن غرب از مواضع غیرمنطقی و خصمانه در قبال پرونده هسته ای ایران دانست. در این میان اما رویکرد و موضع گیری مقامات امریکایی در نشست استانبول و در آستانه مذاکرات بغداد نیز در نوع خود جالب توجه است. چه آنکه آمریکایی ها برخلاف دورهای قبلی مذاکرات در نشست استانبول چندان وارد موضع منفی و مقابله ای با ایران نشده و حتی همراه با سایر کشورهای غربی پذیرفتند که مبنای مذاکرات آینده معاهده ان پی تی باشد که به معنای آن است که ایران دیگر وظیفه ای جز همکاری با آژانس ندارد. هرچند این تغییر موضع آمریکا نه از موضعی خیرخواهانه نسبت به جمهوری اسلامی ایران بلکه ریشه در انتخابات ریاست جمهوری این کشور دارد چه آنکه اوباما امروز به خوبی می داند هرگونه ورود چالشی با جمهوری اسلامی به عنوان یکی از کشورهای اصلی صادر کننده نفت جهان تاثیر محسوسی بر قیمت نفت در بازار جهانی خواهد گذاشت و افزایش قیمت نیز نتیجه ای جز بحرانی تر کردن اوضاع اقتصادی این کشور و افزایش نارضایتی مردم نخواهد داشت. از همین رو است که از همین رو است که به گفته برخی تحلیل گران و دیپلمات های غربی دستورکار آمریکا به اشتون در این دور از مذاکرات همچون دور قبلی برخورد تلطیفی و حرکت گام به گام با پرونده هسته ای ایران است.بنابراین این امر را باید در نظر گرفت که مذاکرات بغداد فرصتی مهم برای غرب بحران زده برای رهایی از کابوس بحران اقتصادی و چالش های سیاسی است.